داود لطیفی - کارشناسی ارشد مدیریت دولتی گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
حامد لطیفی - کارشناسی ارشد مدیریت دولتی گرایش تحول، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
علی قادری - استادیار دانشکده فنی و مهندسی، گروه گیاهان دارویی، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری مشهد
محسن رهنمایی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور فردوس

یخ زداها عموما ترکیبات شیمیایی مورد استفاده جهت ذوب برف و یخ سطح خیابان ها، معابر و جاده ها می باشند. متداولترین یخ زدا نمک کلرید سدیم است . از این نمک به تنهایی و یا همراه با شن به و فور در فصل زمستان برای رفع مشکل برف و یخبندان استفاده می شود. اما با توجه به ارزیابی های اخیر سازمان محیط زیست و برآوردهای اقتصادی از هزینه های خسارات و آسیب های ناشی از بکارگیری نمک کلرید سدیم و شن منجر به اقدامات مهمی جهت بهبود مدیریت کاربرد نمک به عنوان یخ زدا شده است . جایگزین کردن دیگر ترکیبات شیمیایی با اثرات زیست محیطی کمتر به عنوان یخ زدا، آموزش مسئولان و فراهم آوردن برنامه آموزشی برای افراد دست اندر کار و بکارگیری آن ها، صدور دستورالعمل هایی مبنی بر استفاده نوع خاصی از یخ زدا و مقدار یخ زدای مورد نیاز با توجه به شرایط مختلف از جمله این اقدامات می باشند. نا آگاهی از نحوه عملکرد و انواع یخ زدا ها، اتلاف بودجه های میلیاردی جهت جبران خسارت های جانبی را به دنبال دارد. در این میان می توان به خسارات فراوانی چون صدمه به سرنشینان وسیله نقلیه ، اتلاف در وقت و انرژی، اثرات مخرب بر محیط زیست ، تخریب سازه های راه از جمله فرسایش جدول ها و پل ها و کاهش عمر مفید آسفالت ، تراکم ترافیک و افزایش احتمال تصادفات ثانویه را نام برد. در سالهای اخیر نیز سازمان خدمات موتوری اقدام به بررسی این اثرات مخرب و برنامه ریزی جهت کاهش این خسارات نموده است که در گام اول خرید دستگاههای مکانیزه نمک پاش میسر شد و در گام بعدی نیز استفاده از مواد جایگزین نمک و نیز مکانیزه کردن و هوشمند کردن پروسه عملیات زمستانی در دست اقدام می باشد . مقاله مذکور نیز در مورد اثرات مخرب و مزایای استفاده از این مواد می باشد.

مواد یخ زدا، عملیات نگهداری، زمستان، محیط زیست