نقش نهاد داوری در حل و فصل دعاوی

داوری از دیرباز جایگاه ویژه و با اهمیتی در اختلافات و دعاوی فیماین افراد داشته و می توان گفت قبل ازپیدایش سیستم نوین قضایی یکی از شیوه های موثر در حل و فصل خصومت ها و اختلافات بوده است لیکن باپیدایش و گسترش دادگاه ها و سیستم قضایی، این شیوه نسبت به گذشته کاربرد کمتری پیدا نموده است. در هرحال، یکی از روش هایی است که برای حل و فصل دعاوی، با در نظر گرفتن اصول مدون داوری، علیالخصوص اصل بی طرفی داور یا داوران، مورد توجه بوده و نقش عملیاتی به خود گرفته است. در این نوشتار باتوجه به اهمیت و جایگاه نهاد داوری در نظام حقوقی ایران سعی شده ضمن بررسی پیشینه موضوع و اهمیت آندرحل منازعات و مناقشات اشخاص حقیقی و حقوقی، تصویری کلی از ساختار نهاد داوری ارائه شده و باتشریح محاسن و معایب این شیوه رسیدگی به بررسی نقش و جایگاه آن در حل و فصل دعاوی در جامعه ایرانپرداخته شود. از مهم ترین ضعف های قانونی در باب داوری میتوان به تعارض درصلاحیت قضایی و صلاحیتداوری و همچنین برخی از خلا ها و ابهامات قانونی در مورد آن اشاره کرد. شرایط و ویژگی های اختصاصینهاد داوری متمایز از دادرسان و قضات دادگستری بوده لیکن در قیاس با ساختار دادگاه دارای نقاط قوت وضعف است بنحوی که بطور قاطع نمی توان یکی را بر دیگری چیره دانست. البته باید در نظر داشت آرایداوری عینا همانند آرای محاکم قضایی و شبه قضایی از توان اثباتی و اجرایی برخوردار بوده و لازم الاجراستالبته در شقوق مدنظر قانون گذار نیز قابل اعتراض و ابطال است. در عین حال در خصوص داوری عمده قوانینایران من جمله مقررات آیین دادرسی نسبتا قدیمی و مستلزم بازبینی به نظر می رسند. غرض از این نوشته پیشرو، بیان مباحث داوری در کلیه زمینه ها نیست بلکه در اینجا صرفا سعی گردیده تا ضمن تشریح و تحلیل کلیمقررات ایران راجع به داوری، برخی مسایل مبهم نیز بررسی گردد تا در موارد بحثبرانگیز و اختلاف عقیده ...مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

داوری , رای , دادگاه , آیین دادرسی.