جعفر بیت سیبح - کارشناسی ارشد حقوق و مدرس دانشگاه
احمدرضا بهنیافر - دانشیار گروه حقوق، دانشگاه ازاد اسلامی واحد دامغان

ازدیدگاه اسلام هم قانون گذاری باید به خداوند انتساب داشته باشد و هم متصدی اجرای قانون، یعنی، قانون را یا خداوند مستقیما از طریق وحی بیان می کند که ایات راجع به قوانین اجتماعی بیان کننده آنهاست. یا آن قوانین در بیانات پیامر و ائمه معصومین علیهم السلام در تبیین و تفسیر ایات بیان شده که بخشی از سنت را تشکیل می دهند. بخشی از این قوانین همیشگی و ثابت و تغییر ناپذیرند و بخشی هم قوانین متغیر هستند که تابع شرایط زمانی و مکانی می باشند و در عصر غیبت اختیار تعیین انها به کسانی داده شده که هم از نظر آشنایی به مکتب و هم از نظر تقوا و عدالت و هم از نظر آگاهی به مصالح جامعه به امام معصوم نزدیک تر هستند. در بخش اجرایی خداوند خود متصدی اجرا نیست و این کار باید توسط فردی انجام گیرد که مسئول اجرای قانون باشد وآن شخصی در درجه اول شخص پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم و سپس امام معصوم علیه السلام ودر درجه سوم کسی است که از طرف پیامبر و یا امام، به طور خاص و یا به طور عام، تعیین شده باشد.

منشاء، حاکمیت، محدوده حاکمیت، حاکمیت اسلامی، حاکمیت غرب