هادی محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،
سیدمحمد حسینی نصر - دانشیار، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حامد اسدی - استادیار، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
امیرعلی محمدی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی تولید و پس از برداشت گیاهان باغبانی، گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

جنگل های هیرکانی بسیاری از گونه های ارزشمند گیاهی را در برگرفته و به عنوان یکی از مهمترین ذخیرهگاه های ژنتیکی به شمار می رود. به جهت حفاظت ، احیا و توسعه اصولی تر رویشگاه های گیاهی در جنگل های هیرکانی ، انجام تحقیقات در راستای شناخت بهتر نیازهای بوم شناختی و تنوع ژنتیکی این گونه ها ضروری می باشد. بدین منظور پژوهشی در روستای پل پا از توابع شهرستان سوادکوه انجام گرفت که به بررسی اثر گرادیان نوری بر گونه های افرا کرب و بلوط بلند مازو پرداخته شد. در این آزمایش ۱۵ پایه بالغ رشد کرده افرا کرب Acer campestre و بلوط Quercus macranthera به عنوان نمونه های آزمایشی تحت رژیم های نوری مختلف در امتداد یک گرادیان نور طبیعی انتخاب شدند. در ادامه ، پنج پایه از هر گونه تحت نور کم (LL) ، پنج پایه در جنگل تحت نور متوسط (ML) و پنج پایه در فضای باز تحت نور زیاد (HL) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش میزان نور صفات فتوسنتزی از جمله میزان جذب CO۲ و هدایت روزنه ای و صفات فلورسانس کلروفیل در هر دو گونه مورد بررسی افزایش یافته است . تفاوت در شکل پذیری بین افرا کرب و بلوط بلند مازو نشان داد که افرا کرب در صفات فلورسانس کلروفیل به خصوص نسبت Fv/Fm عملکرد بهتری داشته که نشان می دهد انعطاف پذیری بیشتری نسبت به بلوط در شرایط تنش نوری دارا می باشد. همچنین در صفات فتوسنتزی نتایج نشان داد که میزان جذب CO۲، هدایت روزنه ای ، اختلاف فشار بخار و تعرق در افرا بیشتر بوده که تفاوت در شکل پذیری بین افرا و بلوط را به دنبال دارد.

انعطاف پذیری ، تنش ، تعرق، فلورسانس