کورش تنگستانی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر،
غلامرضا جعفری نیا - دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر

جامعه جهانی تا کنون به هیچ وجه بصورت فعلی درگیر بحران های زیست محیطی از جمله خشکسالی و بیابان زایی نبوده است . کارشناسان اعتقاد دارند که در حال حاضر رابطه مناسبی بین ما و منابع طبیعی و محیط زیست وجود ندارد، چرا که روش های تولیدی بیشتر بر افزایش تولید تمرکز دارند، نه دوام و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست .بیانیه ریو در ۱۹۹۲ در خصوص »محیط زیست و توسعه « در ۲۷ اصل تدوین و تصویب شد که اولین اصل آن »انسان« را به عنوان موجودی که محور اصلی توسعه پایدار بوده و شایسته برخورداری از زندگی سالم ، پربار و هماهنگ با طبیعت است ، معرفی می نماید. کشور ما با مساحت ۱۹۵/۶۴۸/۱ کیلومتر مربع در مدار ۲۵ تا ۴۰ درجه در نیمکره شمالی در منطقه جنوب غرب آسیا واقع شده و به همین دلیل قسمت اعظم کشور بر روی کمربند خشک و بیابانی جهان واقع شده است ، به گونه ای که میانگین بارندگی کشور ۲۵۰ میلیمتر است . بیش از ۹۰ میلیون هکتار از مساحت کشور باشد را مناطق بیابانی با شدت های متفاوت در بر گرفته است .درصد بالای اراضی بیابانی و روند افزایشی بحران بیابان زایی در کشور ایجاب می کند که بیشتر و با دید کارشناسی و برنامه محور به این مناطق بپردازیم . مطالعه حاضر به صورت توصیفی و تحلیلی در صدد شناسایی و تحلیل عوامل جامعه شناختی موثر بر توسعه پایدار در مناطق خشک و بیابانی بوده است .نتایج بیانگر اینست که می توان با فرهنگ سازی و اثر گذاری بر رفتارهای زیست محیطی افراد و جوامع ساکن و برقراری گفتمان های اقناعی اعتماد ساز و امید آفرین ، با جلب مشارکت حداکثری به موفقیت بالای پروژه های توسعه پایدار در مناطق بیابانی امیدوار بود.

جامعه شناسی ، توسعه ، محیط زیست ، بیابان، مشارکت اجتماعی