علی حسن بیگی - دانشیار الهیات، دانشگاه اراک، اراک، ایران

«فهم روشمند حدیث» در گرو کاربست «قواعد فهم» است. از سوی دیگر، صرف کاربست قواعد فهم، سبب تحقق فهم روشمند نمی گردد، بلکه توجه به آسیب های فهم نیز ضروری است. بی توجهی به آسیب های فهم، فهم روشمند حدیث را دچار اختلال، و پژوهشگر را از مقصود اصلی گوینده دور می کند. یکی از آسیب های فهم حدیث، بی توجهی به «مصب حدیث» است. نوشتار پیش رو به دنبال احصای پیامدهای بی توجهی به مصب حدیث است. با کوششی که صورت گرفت، روشن شد که تاکنون نوشتاری درباره زمینه ها و پیامدهای بی توجهی به مصب حدیث منتشر نشده است. این تحقیق که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده، به این نتیجه رسیده است که بر اساس روش مذکور، زمینه های بی توجهی به مصب حدیث عبارتند از: تصحیف، تحریف، تقطیع، توهم راوی، تبادر و ترادف پنداری. همچنین، پیامدهای بی توجهی به مصب حدیث عبارتند از: تلقی تعارض میان حدیث، فهم ناصحیح از حدیث، زمینه سازی اشکال در حدیث، تلقی بی معنایی حدیث و تعمیم گرایی.

فهم حدیث, آسیب ها, مصب حدیث, زمینه ها پیامدها