ندا حامدی - کارشناس آمار و تحلیل داده های حوزه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری شیراز و کارشناس آمار، شیراز، ایران

در یک دهه گذشته بخش عظیمی از اعتبارات و منابع مالی کشور، صرف سرمایه گذاری در پروژه های بزرگ ساختمان-های مسکن نظیر تعاونی های مسکن ملی شده است. اگر قرار باشد مهترین شاخص برای این پروژه ها تعریف شوند، موفقیت آنها به دستیابی به اهداف مورد نظر، مقرون به صرفه بودن و اتمام آن در زمان پیش بینی شده می باشد که متاسفانه در غالب پروژه های تعاونی های مسکن در سطح کلان کشوری میسر نشده است. شایان ذکر است که هزینه یک فعالیت لزوما برابر با هزینه ساخت آن نیست و برای اینکه بتوان هزینه های زائد را حذف نمود بایستی برای هر پروژه به شناخت فعالیتهای ضروری که انجام آنها تضمین کننده موفقیت پروژه است پرداخته شود وسپس با اولوی بندی درجه اهمیت این فعالیت ها و با در نظر گرفتن موضوع کیفیت و استاندارد های موجود به حذف فعالیتهای غیر ضروری اهتمام ورزیده شود. در این پژوهش سعی شده است تا با شناسایی عوامل موثر بر افزایش هزینه ساخت در پروژه های عمرانی تعاونی مسکن ملی شیراز به بررسی و اولویت بندی عوامل به کمک تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی AHP توسط مدل های SPSS و Expertchoice پرداخته شود و فاکتورهای موثر بر افزایش هزینه های تعاونی مسکن ملی با در نظر گرفتن شرکت های پیمانکار عمرانی و به کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد رتبه بندی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان داد که پرداخت به موقع اقساط از طرف اعضا، ضعف بنیه مالی پیمانکار، ارائه قیمت غیر واقعی(پایین) در زمان مناقصه توسط پیمانکار فقط با هدف برنده شدن در مناقصه، تاخیر در وصول مطالبات پیمانکاران، عدم استخدام کارکنان متخصص و پیمانکاران با تجربه و عملکرد ضعیف بازرسی فنی و نظارت حین اجرا دارای شش رتبه اول موثر در افزایش زمان و هزینه اجرای این پروژه هاست. از این رو توصیه می‍ شود که در ساخت پروژه های انبوه سازی نظیر پروژه مسکن ملی در دولت سیزدهم به این موارد توجه ویژه ای گردد.

کلمات کلیدی: هزینه زیاد پروژه های ملی، مسکن ملی، ساختمان سازی، کلانشهرها، موفقیت مالی پروژه.