حمیدرضا گازر - استادیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
امیدرضا روستاپور - استادیار، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی- مرکز تحقیقات کشاورزی و منا

خشک کردن محصولات کشاورزی یکی از عملیات مهم پس از برداشت برای بعضی از محصولات کشاورزی می باشد. برای مطالعه سینتیک خشک شدن دو محصول ذرت و شلتوک، از یک دستگاه خشک کن ازمایشگاهی کابینتی دقیق قابل اتصال به کامپیوتر استفاده گردید. از جمله قابلیت های این دستگاه علاوه بر امکان تغییرات مورد نیاز دما، میتوان به اندازه گیری سرعت جابجایی هوا و ضخامت لایه محصول د رهنگام شروع آزمایشات، اندازه گیری و ثبت تغییرات وزن و دمای هوای خارج شده از خشک کند در طول فرایند اشاره نمود. در این راستا یا استفاده از طرح آماری کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل، تاثیر دو فاکتور دمای خشک دمای خشک کردن و سرعت جابجایی هوای گرم بر سینتیک خشک کردن دو محصول ذرت و شلتوک در دماهای 40 و 50 و 60 درجه سانتیگراد و دو سرعت جابجایی هوای گرم 1 و 2m/s بصورت تک لایه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از این است که تاثیر فاکتورهای دما و سرعت جابجایی هوا بر روی دو محصول ذرت و شلتوک یکسان نمی باشد. از نظر تاثیر دما بر زمان خشک شدن، شلتوک بیشترین تاثیر پذیری را داشت و تغییر دما از 40 به 60 درجه سانتگراد، باعث کاهش زمان خشک شدن تا 70 درصد گردید در حالیکه کاهش زمان خشک شدن برای محصول ذرت 64 درصد به دست آمد. افزایش سرعت هوای گرم از 1 به 2m/s موجب 20/8 درصد کاهش در زمان خشک شدن برای محصول شلتوک و 13/6 کاهش برای محصول ذرت گردید.

خشک کن جریان متقاطع، سینتیک خشک شدن، ذرت، شلتوک