وحید داستانیان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه علوم دامی، ساوه، ایران
سعید خلج زاده - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه علوم دامی، ساوه، ایران
محمد باقر صیاد نژاد - مرکزاصلاح نژاد دام کشور

در این تحقیق به منظور بررسی روند ژنتیکی و فنوتیپی طول عمر تولیدی از اطلاعات مربوط به 143933 رکورد گاو شیری هلشتاین از 459 گله که طی سالهای 1370 تا 1385 توسط مرکز اصلاح نژاد ایران جمع آوری شده بود، استفاده گردد. ویرایش دادهها با استفاده از نرم افزار Visual Fox Pro6.0 صورت گرفت و اطلاعات مربوط به حیوانات که طول عمر تولیدی آنها کمتر از 6 ماه و بیشتر از 145 ماه بود حذف شدند. برای تعیین اثرات عوامل محیطی مؤثر بر صفت مورد بررسی در این پژوهش از رویه GLM نرم افزار SAS9.1 استفاده شد و در نهایت عوامل ثابت و همبسته (کمکی) تأثیر گذار بر روی صفت مورد بررسی تشخیص داده شدند . برآورد مولفه های واریانس، کواریانس و پارامترهای ژنتیکی توسط یک مدل حیوانی تک متغیره با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) به کمک نرم افزار ASREML انجام شد. میانگین طول عمر تولیدی (زایش تا حذف ) در طی سالهای مورد مطالعه 23/61±38/9 ماه و مقدار وراثت پذیری برای این صفت 0/025 برآورد د ش. این میانگین نشان دهنده توان تولیدی گاوها تا 39 ماه پس از اولین زایش دارد یعنی بطور میانگین هر گاو در ایران فرصت سه بار زایش دارد . با انجام آنال ز ی رگرسیون روند ژنتیکی و فنوتیپی صفت طول عمر تولیدی برای هر سال در این تحقیق به ترتیب 0/002±0/0157 و 0/189±2/37 - ماه برآورد شد (0/001>p) با انتخاب گاوها به منظور افزایش تولید شیر، طول عمر تولیدی نیز از نظر ژنتیکی افزایش داشته که از نظر اقتصادی مطلوب می باشد اما از نظر فنوتیپی شرایط محیطی (مدیریت و تغذیه جهت افزایش تولید، حذف اجباری و ...) به گونهای بوده که منجر به کاهش طول عمر تولیدی شده است.

پارامترهای ژنتیکی، روند ، طول عمر تولیدی، وراثتپذیری، گاو هلشتاین