سمیرا پورآقائی قلعه کلی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مطالعات منطقه ای گرایش آسیای مرکزی و قفقاز، دانشگاه علامه طباطبایی

مقاله حاضر به بررسی خطر نفوذ داعش در آسیای مرکزی و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. دولت های فرومانده و شکننده در آسیای مرکزی توانایی ایجاد رفاه، امنیت، آموزش و آگاهی های لازم را برای مردم خود ندارند؛ درنتیجه، شرایط برای گرایش مردم این مناطق به افراط گرایی فراهم می شود. در راستای خطر وجود و افزایش افراط گرایی تکفیری در مرزهای غربی ایران (عراق و سوریه)، خطر رشد این جریان در مرزهای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز جدی است. نخستین مسئله ای که در رابطه با حضور داعش در منطقه ولایت خراسان به ویژه آسیای مرکزی که نقطه تمرکز پژوهش حاضر بر آن است، به ذهن متبادر می شود این است که زمینه های اصلی و بسترهای شکل گیری حضور و نفوذ داعش در این منطقه چیست؟ چه تاثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت؟ فرضیه این نوشتار بر آن است که وجود عوامل و بسترهایی در آسیای مرکزی مانند فقر، عدم توسعه یافتگی، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، وجود افراط گرایی اسلامی در میان برخی از مسلمانان این منطقه از یک سو، و وجود منابع معدنی غنی در این منطقه، وجود دو کشور مسلمان بنیادگرا (پاکستان و افغانستان) در همسایگی کشورهای این منطقه، نزدیکی کشور روسیه به این منطقه، حضور مسلمانان غرب چین (در استان سین کیانگ) در نزدیکی و همسایگی کشورهای منطقه آسیای مرکزی و از همه مهمتر استراتژی داعش در بین المللی کردن خود موجب شده است تا این منطقه مورد توجه این گروه تروریستی-تکفیری قرار گیرد و این گروه بتواند در این منطقه نفوذ و یارگیری کند.

گروه تکفیری- تروریستی، آسیای مرکزی، افراط گرایی اسلامی، جمهوری اسلامی ایران، بی ثباتی سیاسی.