سمیره کریمی - Department of Psychology Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ardakan University, Yazd, Iran
شکوفه متقی دستنائی - Department of Psychology Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ardakan University, Yazd, Iran
طیبه نوری احمدآبادی - Department of Psychology Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ardakan University, Yazd, Iran

زمینه و هدف: دیابت نوع دو بیماری شایع، مزمن و ناتوان کننده ای است و باعث ایجاد مشکلات روانی، اجتماعی و جسمانی متعددی می شود. سواد سلامت و خودکارآمدی از عوامل مهم تاثیرگذار بر رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی محسوب می­شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی همبستگی نمره سواد سلامت و خودکارآمدی در مبتلایان به دیابت نوع ۲ مراجعه­کننده به مرکز کلینیک دیابت استان یزد در سال ۱۳۹۹ انجام شد. روش­ بررسی: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل ۱۰۰ نفر از بیماران مبتلا به دیابت مراجعه­کننده به مرکز کلینیک دیابت استان یزد در سال ۱۳۹۹ بود. بیماران به روش نمونه­گیری غیراحتمالی متوالی انتخاب و وارد مطالعه شدند. داده­ها با استفاده از مقیاس سنجش سواد سلامت جمعیت شهری (منتظری و همکاران، ۲۰۱۴) و مقیاس خودکارآمدی (شرر و همکاران، ۱۹۸۲) جمع­آوری شد. داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون­های کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون t مسنقل مورد تحلیل قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار spss-۲۱ انجام گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد بین میزان سطح سواد سلامت و مولفه­های آن با خودکارآمدی در بین زنان و مردان مبتلا به دیابت نوع دو همبستگی مثبت معناداری وجود دارد؛ زنان از میزان خودکارآمدی بیشتری نسبت به مردان برخوردار بوده­اند. همچنین از بین مولفه­های سواد سلامت، زنان در مولفه­های دسترسی، درک و فهم، تصمیم­گیری و مردان در مولفه­های مهارت خواندن و ارزیابی، نمرات بالاتری را کسب کرده­اند. نتیجه ­گیری: بر اساس یافته­ های پژوهش می­توان نتیجه گرفت، سواد سلامت و خودکارآمدی در مدیریت دیابت، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و توانایی خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ دارد.

Health literacy, self-efficacy, type ۲ diabetes, سواد سلامت, خودکارآمدی, دیابت نوع دو