سیده نجمه مقیمی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
کیومرث کلارستاقی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
رضا صدر آبادی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

به منظور بررسی تا ثیر تنش خشکی بر صفات زراعی و ظاهری 4 رقم گندم و همچنین معرفی رقمی کارامدتردر جذب آب و تحمل خشکی آزمایشی بصورت گلدانی با استفاده از طرح کاملا تصادفی با 4تکرار و 12 تیمار حاصل از فاکتوریل 4 رقم به نامهای:پیشتاز-پیشگام- مرودشت- گاسکوژن وفاکتور دوم سطوح آبیاری گندم شامل 100-80-60 درصد آب مورد نیاز اجرا گردید.محل اجرای آزمایش دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد واقع در گلبهار بود .در طول اجرای آزمایش صفات مورفولوژیکی از قیل ارتفاع بوته _طول سنبله _عملکرد_ شاخص برداشت_ کارایی مصرف آب و ...اندازه گیری و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.عکس العمل ارقام به کاهش مصرف اب متفاوت بود به طوری که علی رقم کاهش صفات کمی و کیفی مشاهده گردید بعضی ارقام در شرایط تنش تحمل بهتری داشتندکه پس از تجزیه وتحلیل نتایج ملاحظه گردید که دلیل اصلی ان وضعیت توسعه ریشه بوده است.به طوری که در ارقامی که طول و عرض و وزن ریشه بالاتری داشتند تحمل به خشکی بهتر بود . همچنین نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته- طول سنبله-تعداد دانه در سنبله- وزن اندام هوایی -نسبت ری ه ش به اندام هوایی به طور معنی داری تحت تاثیر تنش خشکی بوده است. و صفات وزن دانه -شاخص برداشت- کارایی مصرف آب –حجم ریشه-طول ریشه- وزن خشک ریشه در ارقام مورد مطالعه کاملا متفاوت بوده اند . برهم کنش رقم وتنش خشکی بر روی صفات مختلفی از جمله :تعداد دانه در سن له ب- وزن اندام هوایی –طول ریشه –عرض ریشه –نسبت ریشه به اندام هوایی –شاخص برداشت معنی دار بوده است یعنی حساسیت ارقام به تنش خشکی متفاوت بوده است .در مجموع می توان نتیجه گرفت که رقم مرودشت در درجه اول ورقم پیشتازدر درجه دوم ازنظر عملکرد دانه- شاخص برداشت و کارایی مصرف اب بخاطر دارابودن سیستم ریشه بهترتحمل به خشکی بهتری نسبت به بقیه ارقام داشتند.

عملکرد دانه، شاخص برداشت، کارایی مصرف آب