علیرضا فارسی - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع

پونه گیاهی است علفی و چند ساله با نام علمی Mentha longifolia که از نظر دارویی محرک، مقوی، ضد اسپاسم، ضد نفخ، منقبض کننده کیسه صفرا، آرام بخش و ملایم است. از مواد موثره آن درصنایع مختلف غذایی، داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی در شهرستان دورود و در 8 تکرا ر انجام شد . نمونه ها از رویشگاه طبیعی در سه مرحله قبل از گلدهی، هنگام گل دهی و پس از گل دهی کامل جمع آوری شدند . نمونه ها پس از جمع آوری در سایه خشک شدند و اسانس گیری با دستگاه کلونجر در آزمایشگاه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان انجام گرفت. اندازه گیری پولگون و 1و 8-سینئول با استفاده از دستگاه HPLC صورت گرفت. نتایج به دست آمده حاصل از درصد اسانس نشان داد که میزان اسانس طی مراحل رشد در گیاه افزایش می یابد. میزان اسانس در مرحله قبل از گل دهی، مرحله گل دهی و بعد از مرحله گل دهی به ترتیب 1 و 1/6 و 2/1 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان هر یک از اجزاء پولگون و 1و 8-سینئول به تدریج روند نزولی داشت. میزان پولگون موجود در اسانس پونه قبل از گل دهی 26/2 درصد، هنگام گل دهی 18/2 درصد و بعد از گل دهی 13/7 درصد بود. همچنین میزان 1و 8-سینئول اسانس پونه در مراحل قبل از گل دهی، هنگام گل دهی و بعد از گل دهی به ترتیب 1/5 و 4/0 و 0/1 درصد بود. بنابراین برای رسیدن به حداکثر میزان اسانس برداشت بایستی بعد از مرحله گل دهی صورت گیرد. و در صورت نیاز به مقادیر بیشتر پولگون و 1و 8- سینئول برداشت قبل از گل دهی مطلوب است.

پونه، اسانس، پولگون، 1و 8-سینئول