محمدامین سلطانی پور - استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
سعیده ناطقی - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
عبدالحمید حاجبی - استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
مهشید سوری - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

برای مدیریت پایدار مرتع، محاسبه ظرفیت مراتع و تعیین حد بهره برداری مجاز گونه های مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروریست. با داشتن ظرفیت واقعی مراتع و ارائه دقیق برنامه های مدیریتی می توان از نابودی پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری کرد. شدت چرای مناسب، استفاده مداوم و اقتصادی را در مرتع موجب می گردد، ازاین رو برای نیل به پایداری و تداوم تولید در مراتع و تعیین مناسب ترین حد بهره برداری، مطالعه اثر شدت های مختلف برداشت بر تولید علوفه سه گونه Halocnemum strobilaceum، Desmostachya bipinnata و Aeluropus lagopoides در منطقه زمین سنگ استان هرمزگان از سال ۱۳۸۷ به مدت سه سال انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار شدت برداشت ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد و شاهد (بدون برداشت) بودند. در هر تیمار ۱۰ پایه از گونه به عنوان تکرار مورد توجه قرار گرفت و بر روی هریک از متغیرهای وابسته مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل در نرم افزار  SASتجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که شدت برداشت بر میزان علوفه سبز گونه ها تاثیر گذاشته و کلیه تیمارها با شاهد اختلاف معنی داری داشتند. بنابراین، برداشت مجاز تا ۵۰ درصد را برای گونه هایAeluropus lagopoides  و Desmostachya bipinnata و تا ۷۵ درصد را برای گونه Halocnemum strobilaceum می توان پیشنهاد کرد تا سلامتی و شادابی این گونه ها نیز در طول سال های برداشت حفظ شود. با توجه به یافته های بالا، حد بهره برداری تعیین شده می تواند در تعیین حد بهره برداری مجاز منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه با آن از نظر آب و هوایی به همراه اطلاعات مربوط به سایر گیاهان استفاده شود.

شدت های برداشت, تولید علوفه, ظرفیت مرتع, مرتع زمین سنگ, استان هرمزگان