اسفندیار جهانتاب - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران.
محسن شرافتمند - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران
اعظم خسروی مشیزی - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران

شناخت قابلیت اکوسیستم­ها در ارائه خدمات برای طراحی برنامه­های مدیریتی بسیار ضروریست. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی تاثیر چرای دام بر خدمت گرده­افشانی در مراتع مله­شوره و گرگو شهرستان بویراحمد است. بدین منظور ۱۰۰ پلات در منطقه قرق و چرا انداخته شد و درصد تاج پوشش گونه­ها در پلات­ها تخمین زده شد. جذابیت گونه ها برای زنبور عسل به عنوان معیارهایی از قابلیت اکوسیستم در ارائه خدمت گرده افشانی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که چرا سبب کاهش معنی­دار گونه­های با جذابیت خوب و متوسط زنبور عسل در منطقه شده است (۰۵/۰p<). آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه مثبت و معنی­داری بین فرم رویشی فورب و جذابیت خوب و متوسط گونه ها برای زنبور عسل وجود دارد (۰۵/۰p<). در بین فرم­های رویشی مطالعه شده، گندمیان چندساله و بوته­ها که نسبت به فورب­های چندساله و یکساله در ارائه کارکرد گرده­افشانی از اهمیت کمتری برخوردار بودند در منطقه چرا به شدت کاهش یافته­اند. به طورکلی چرای دام سبب کاهش خدمت گرده افشانی در منطقه مورد مطالعه شده است. با توجه به اهمیت خدمت گرده افشانی در پایداری اکوسیستم­های طبیعی لزوم توجه به حفظ گونه­های با جذابیت بالا برای گرده افشان­ها در مدیریت چرا بسیار ضروریست.

خدمات اکوسیستم, چرای دام, گرده افشانی, گونه های فورب