محمدرضا رباعی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
احمد یوسفی صادقلو - استادیار ، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق الهیات و علوم سیاسی دانشگاه علوم و تحقیقات

در حقوق ایران و فقه امامیه ، غبن موثر در معاملات طرفین که موجب اختیار فسخ معامله برای شخصمغبون میگردد، غبنی است که سبب آن در حین معامله موجود باشد (غبن مقارن). با توجه به مقتضیاتجامعه اقتصادی حاکم بر کشور و نوسان قیمت اجناس، امکان دارد بعد از انشاء عقد ، عمل به تعهد مزبور درآن معامله برای یکی از طرفین ، عملا با قیمت مورد توافق ، ممکن نباشد . با توجه به عدم پیش بینی خیارغبن حادث بعد از انشاء معاملات توسط قانونگذار ، بهترین عملکرد موجود برای پیشگیری از چنین وقایعی ،گنجاندن شرط تعدیل در قرارداد است . البته نا گفته نماند که در مواردی از مفاهیم قانونی و حقوقی مانند" شرایط عمومی پیمان" وبرخی از مواد قانون دریایی، موید پذیرش غیر مستقیم این مفهوم است . همچنینبایستی اذعان داشت که عدم اشتراط تعدیل قرارداد در توافق طرفین، مکفی برای اجرای عدالت نیست ومرجع قضایی صالح بایستی به استناد اصول و قواعد فقهی و حقوقی ، برای رفع ضرر از شخص مغبون، بایستیاقدام به تعدیل قضایی نماید.

تعدیل قراردادی ، غبن حادث ، شروط ضمن عقد