علیرضا استعلاجی - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری ، تهران
ناهید دادخواه - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال،تهران

پیش از تحولات فناوری در قرن اخیر، شهرهای ایرانی سازگار با محیط پیرامون خود بوده، این جلوه گری را می توان در هماهنگی فرم و فضاهای استفاده شده در آثار پیشینیان به ویژه در قلب اکثر شهرهای ایران در مکانی به نام میدان به خوبی مشاهده نمود. پلازاها که هدف اصلی آنها به وجود آوردن مکانی برای پیاده روی ، نشستن ، گفت وگو و تجمع است می توانند در هر فضای باز، با رعایت معیارها و ضوابط ایجاد شوند. مدیریت شهری نیز باید زمینه های خلق چنین فضاهایی به ویژه در کلانشهرها را به منظور بهبود کیفیت زندگی ساکنین به وجود آورد. پژوهش حاضر از حیث هدف جزء پژوهش های کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است . منطقه یک کلانشهر تهران نمونه موردی این پژوهش می باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش پلازا در ارتقا مدیریت شهری بوده و به منظور مشارکت و نظرسنجی ساکنان منطقه یک شهر تهران، پرسشنامه پژوهش تدوین شد که جامعه آماری آن تمام ساکنان منطقه یک تهران است و انتخاب نمونه بر اساس قاعده دوم بارکلای تعداد ۸۰ نمونه بوده است . داده های موردنیاز این پژوهش از دادههای میدانی شامل پرسشنامه و مصاحبه و همچنین اسناد کتابخانه ای و دادههای GIS و آماری سازمانها بوده است . تجزیه وتحلیل دادهها نیز با استفاده از مدل معادلات ساختاری در نرم افزار Smart PLS صورت گرفته است . یافته های پژوهش نشان می دهد که بعد کالبدی -کارکردی با ضریب مسیر ۱۱۴.۰ بیشترین نقش و تاثیر را داراست ، سپس ابعاد دسترسی ( ۰۹۲.۰)، اجتماعی فرهنگی ( ۰۷۸.۰)، ادراکی بصری (۰۶۵.۰)، زیست محیطی (۰۴۸.۰) و زیبایی شناختی ( ۰۴۳.۰) به ترتیب در بهبود کیفیت زندگی و ارتقا مدیریت شهری منطقه یک تهران نقش دارند.

پلازا، مدیریت شهری ، کیفیت زندگی ، معادلات سا ختاری ، تهران