سیده فاطمه حسینی - دانشجوی کارشناس ارشد اصاح نباتات
رجب چوکان - دانشیار و عضو هیت علمی موسسه اصلاح تهیه ونهال وبذر کرج
محمد رضا بی همتا - استاد دانشگاه تهران
عبداله محمدی - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

در این تحقیق 30 لاین متوسطرس و دیررس با 4 تستر که از لحاظ ترکیبپذیری صفات مورد نظر در حد مطلوب و عالی بودند و حاصل ارزیابیهای چ د نساله مواد ژنتیکی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر بود و همچنین جزء بهترین اینبرد لاینها در سطح کشور هستند با روش لاین در تستر تلاقی داده شدند . حاصل آن 120 هیبرید ذرت متوسطرس و دیررس که به منظور شناسایی هیبریدهای متحمل به خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو رژیم آبیاری شامل، شرایط نرمال و شرایط تنش رطوبتی یک هفته در میان ، طی سال 1388 در شرایط مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفتند . جدول تجزیه واریانس اختلاف معنیدار در سطح احتمال 1% بین هیبریدها برای تمام صفات بررسی شده به استثنایی تعداد دانه در ردیف در شرایط نرمال آبیاری نشان داد. معنیدار بودن میانگین مربعات لاین × تستر نشان داد که واکنش لاین ها با تسترهای مختلف برای صفات مربوطه متفاوت بود. لاینهای 6 و 15 و 16 و 18 و 30 در شرایط تنش رطوبتی دارای قابلیت ترکیب پذیری عمومی نسبتاً بالای بودند. در این تحقیق بهترین شاخصهای مقاومت به خشکی برای کاربرد در برنامه های به نژادی ITS و MRAH و PMG و PM بودند ،زیرا این شاخصها بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه تحت شرایط نرمال آبی و تنش خشکی را داشتند. با توجه به این چهار شاخص و عملکرد بالا در دو محیط تنش و بدون تنش بهترین هیبریدها مقاوم به خشکی هیبرید های شمارهی 95 و 59 و 18 و 90 و 53 تشخیص داده شد .

هیبرید، لاین، ترکیب پذیری عمومی، شاخص تحمل به خشکی، میانگین هندسی