زاهده حیدری زادی - دانشجوی دکترای بیابان زدایی، گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
علی محمدیان بهبهانی - استادیار، گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

مراقبت از یک اکوسیستم و حفاظت از منابع طبیعی نیازمند آگاهی از شرایط و نحوه تغییر کاربری­های مختلف اراضی است. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات کاربری در گذشته و ارزیابی کارایی مدل­های Geomod و LCM در شبیه­سازی تغییرات کاربری اراضی است، تا با انتخاب مدل مناسب­تر پیش­بینی تغییرات کاربری اراضی در آینده صورت گیرد. از این رو تصاویر ماهواره ای لندست متعلق به سال های ۱۳۶۹، ۱۳۸۲ و ۱۳۹۵ مورد بررسی قرارگرفت و پایش تغییرات کاربری اراضی با استفاده از این تصاویر صورت گرفت. شبیه­سازی وضعیت کاربری اراضی با مدل LCM برای سال ۱۳۹۵، با استفاده از نقشه­های کاربری سال­های ۱۳۶۹ و ۱۳۸۲ صورت گرفت و با استفاده از روش MLP و زنجیره مارکف نقشه کاربری زمین برای سال ۱۳۹۵ شبیه­سازی شد. برای اجرای مدل Geomod از تصویر مربوط به نقشه تک کاربری سال ۱۳۸۲ و تصویر مربوط به نقشه تک کاربری سال ۱۳۹۵ استفاده و نقشه تناسب تغییرات با استفاده از پارامترهای تاثیرگذار در تغییرات کاربری اراضی تهیه و به مدل معرفی شد. ارزیابی صحت نقشه شبیه­سازی سال ۱۳۹۵ نشان داد مدل LCM و Geomod به ترتیب دارای ضریب کاپای ۸۲ و ۷۰ درصد بودند. بنابراین مدل LCM به عنوان مدل مناسب­تر انتخاب و نقشه کاربری سال ۱۴۰۸ پیش­بینی و تهیه شد.

روش MLP, زنجیره مارکف, کاربری اراضی, لندست, پیش بینی