سمیه جلالی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد
سید سعید موسوی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بوعلی سینا همدان
محمدرضا عبدالهی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بوعلی سینا همدان
مهرداد چایچی - مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

به منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی و غربال کردن شاخصهای تحمل به تنش، پنج رقم گندم نان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و نرمال رطوبتی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در سال 88 مورد آزمایش قرار گرفت. شاخصهای تحمل به خشکی از جمله؛ شاخص حساسیت به تنش (SSI) ، شاخص تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI) ، شاخص ها رمونیک (HARM)، شاخص خشکی نسبی (RDI)، شاخص درصد حساسیت به خشکی (SSPI) و شاخص محصول محیط غیرتنش و تنش (SNPI) بر مبنای عملکرد دانه در واحد سطح محاسبه شدند . با توجه به همبستگی بسیار بالا و معنی دار عملکرد دانه در شرایط غیر تنش (YP) و تنش (YS) با شاخص های تحمل به خشکی، شاخص های MP و ITS و GMP و HARM و SNPI به عنوان بهترین شاخصهای مقاومت نسبی به خشکی برای گندم نان انتخاب شدند. ارقام پیشگام و توس رب اساس این شاخص ها به عنوان ارقام نسبتا متحمل و ارقام الوند و نوید به عنوان ارقام نسبتا حساس شناسایی شدند.

شاخصهای تحمل به خشکی، گندم