نازنین برادران - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی تهران
امیرعلی جمعیان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی تهران

تفاوت اصلی بین افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی و نمونه های غیر بالینی، وجود عقاید ناکارآمد مرتبط با وسواس است. تکرار اجبارگونه وسواسی با هدف خنثی سازی این افکار پریشان کننده صورت می گیرد. با توجه به علایم اصلی اختلال وسواس فکری و عملی نقص کنش بازداری شناختی در انجام اعمال وسواسی مطرح است. اما نتایج در این زمینه ناهمسو است سالکوسکیس معتقد است عامل شناختیمحوری در این اختلال احساس مسوولیت افراطی است که شخص در قبال افکار نافذ خود دارد، این احساس مسوولیت سبب ایجاد فعالیتهای خنثی ساز(اعمال اجباری) میشود. در نظریه راچمن سوگیری فراشناختی چون آمیختگی فکر-عمل نقش مهمتری دارند و این سوگیری سبب افزایش احساس مسوولیت و احساس گناه میشود و همچنین انجام اعمال اجباری برای کاهش این احساسها را میشود. در نظریه فراشناختی ولز نیز بر نقش باورهای فراشناختی از جمله عدم اعتماد شناختی، آمیختگی فکر - عمل، آمیختگی فکر-رویداد و آمیختگی فکر- شیء تاکید شده است. براساس نظریه کنترل تفکر شناختی کالرک وجود برخی عوامل آسیبپذیری مانند اضطراب صفتی، عاطفه منفی و باورهای فراشناختی در تعامل با خلق منفی و رویدادهای منفی موجب ایجاد افکار مزاحم و تالش ناموفق فرد در کنترل آنها موجب تشدید این افکار میشود. در مجموع براساس دیدگاه کارگروه شناختهای وسواسی اجباری شش آسیبشناختی اصلی در این اختلال عبارتاند از: احساس مسئولیت افراطی، بیش ارزیابی تهدید و احتمال، درآمیختگی فکر– عمل، اهمیت کنترل افکار، کمالطلبی و عدم تحمل بالاتکلیفی است

وسواسی فکری ،نقش،اثرات