مسعود میرمحمدصادقی - دکترای مهندسی عمران( ژئوتکنیک)، عضو هیئت علمی وزارت نیرو و دانشگاه آزا
سیدعلی مهدوی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک خاک و پی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

یکی از مراحل بحرانی در ساخت سدهای خاکی در هنگام ساخت و بلافاصله پس از ساخت می باشد و تا کنون سدهای زیادی در این مراحل دچار گسیختگی و شکست شده اند. در این مرحله بدنه سدهای خاکی در حالت غیر اشباع قرار دارند لذا جهت تحلیل دقیق آنها لازم است از تئوری خاکهای غیر اشباع استفاده شود. در خاکهای غیراشباع معمولا آنچه که در رفتار خاک تعیین کننده است پارامترهای مستقل تنش و مکش می باشند و این تفاوت عمده آن با تئوری های مکانیک خاک کلاسیک می باشد که تنش موثر در آنها نقشی تعیین کننده دارد و اصولا اعتبار اصل تنش موثر در این خاکها مورد تردید است. در این پژوهش خاک به صورت یک محیط غیر اشباع و سه فازه در نظر گرفته شده و بر هم کنش فازهای مختلف بر یکدیگر ملحوظ گردیده اند. ضمن آنکه تغییرات حجم و درجه اشباع خاک با استفاده از سطوح حالت به صورت توابعی از متغیرهای مستقل تنش در نظر گرفته شده اند و نفوذ پذیری خاک نسبت به آب و هوا نیز بصورت تابعی از مکش فرض می شود. لذا معادلات حاکم بر مساله به صورت کاملا کوپله بدست کمی آیند. با استفاده از یک مدل اجزاء محدود بارگذاری ساخت سد خاکی بوسیله تعیین لایه های خاکریزی و گامهای زمانی مختلف مدل گردیده و اثرات ایجاد وقفه در ساخت و با به اصطلاح ساخت مرحله ای بررسی گردیده اند. بطور کلی روش پیشنهادی در تحقیق حاضر بدین صورت است که با مدل سازی شرایط سد و بکارگیری المانهای غیر اشباع با گامهای زمانی مختلف پایداری خاکریز را بررسی شده و حداکثر سرعت ساخت خاکریز بدست آمده است.

خاک غیر اشباع ، سد خاکی ، سرعت ساخت ، فشار آب حفره ای ، تحلیل پایداری