مریم اسدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
کیومرث سفیدی - استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مهدی معمری - استادیار، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چرای دام عمومی ترین نوع کاربری مراتع بوده و می تواند بر ترکیب پوشش گیاهی مرتع، تولید خالص اولیه، نسبت اندام‎ هوایی به ریشه و چرخه عناصر غذایی موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شدت های مختلف چرای دام بر تخصیص عناصر غذایی فسفر، کلسیم، سدیم و پتاسیم در اندام های هوایی و زیرزمینی Artemisia aucheri در مراتع ییلاقی دامنه جنوب شرقی سبلان انجام شد. در این پژوهش از نمونه برداری تصادفی-سیستماتیک استفاده شد. در هر شدت چرایی ۳ ترانسکت ۲۰۰ متری به صورت موازی با یکدیگر مستقر شدند. سپس در امتداد هر ترانسکت پلات های یک مترمربعی به فواصل ۵۰ متر مستقر شد. در هرپلات، نمونه برداری از اندام های هوایی و زیرزمینی صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس تخصیص عناصر غذایی مورد بررسی در گونه A.aucheri نشان داد که فسفر و کلسیم اندام های هوایی در سطح پنج درصد تحت تاثیر شدت های مختلف چرایی قرار گرفتند. همچنین سدیم و کلسیم اندام های زیرزمینی در سطح یک درصد دارای اختلاف معنی داری بودند. نتایج این تحقیق و ارتباط بین تخصیص عناصر غذایی و چرای دام، می تواند در شناخت و مدیریت چرای دام و مرتع بکار رود.

شدت چرا, تخصیص, فسفر, پتاسیم, کلسیم, سدیم