ربابه فرح دوست - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه پیام نور، واحد کرج، ایران
علی اشرف جعفری - استاد، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سیروس منصوری فر - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
مینا ربیعی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی در چهار گونه اسپرس آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه در موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع در سال۹۳ به اجرا در آمد. گونه ها شامل O.crista-galli، O.michauxii، O.sabnitens و O.sativa بودند. برای تیمارهای تنش خشکی از درصدهای مختلف ظرفیت زراعی FC۱۰۰% )شاهد(،FC۷۵%، FC۵۰% وFC ۲۵% استفاده شد. پس از ۴۵ روز اعمال تنش خشکی بر روی گونه ها ، وزن تر و خشک و خصوصیات فیزیولوژیکی (کلروفیل a، b، کارتنوئید، نسبت کلروفیل a/b، مجموع کلروفیل b+ a، قندهای محلول، پرولین و محتوای نسبی آب برگ) آنها اندازه گیری شد. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد که اثر گونه و اثر تنش خشکی و اثر متقابل گونه در خشکی نیز برای اکثر صفات بجز کلروفیلa در سطح احتمال۱ درصد معنی دار بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی، وزن تر و خشک گیاه کاهش یافت و در مقابل، میانگین کلروفیلb، پرولین، قندهای محلول و کارتنوئید افزایش یافت. نتایج مقایسه میانگین گونه ها و اثر متقابل گونه در تنش خشکی نشان داد که گونه O.michoxii با بیشترین مقدار رنگ دانه ها، کربوهیدرات های محلول در آب و عملکرد علوفه تر و خشک نسبت به سایر گونه ها به تنش خشکی مقاوم تر بود و گونه اسپرس زراعی O.sativa در مرتبه بعدی قرار گرفت و بعنوان گونه های نسبتا مقاوم به خشکی شناخته شدند.

تنش آبی, صفات بیوشیمیایی, اسپرس, Onobrychis spp