سعید شجاعی - کارشناسی ارشد بیابان زدایی، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمد جعفری - استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

محدودیت منابع آب کشور و اختصاص سهم بزرگی از آن به بخش کشاورزی و منابع طبیعی، افزایش کارآیی مصرف و صرفه جویی آب را امری ضروری و حیاتی نموده است.  در این زمینه استفاده از فن آوری نوین با کاربرد برخی مواد افزودنی مانند مکمل­ها  به خاک در کاهش تنش­های خشکی در مناطق خشک و نیمه خشک می­تواند نقش مهمی ایفا کند. در این پژوهش تاثیر مکمل آبسار بر ویژگی­های فیزیولوژیکی گونه ارزن وحشی Panicumeruciferumبررسی شد. جهت افزایش دقت از گلخانه برای محیط کشت استفاده گردید. تیمارهای مورد استفاده در این بررسی، شاهد با آبیاری آب معمولی، مکمل آبسار در دو غلظت (۱۰۰۰۰/۱ و ۶۰۰۰/۱) و در سه نوبت آبیاری (یک روز، سه روز، شش روز) بود. نتایج نشان دادند که مکمل آبسار با غلظت ۱۰۰۰۰/۱ سبب افزایش طول ریشه، طول ساقه، وزن خشک ریشه و ساقه و نیز وزن مخصوص ریشه (SRL) در گیاه شد همچنین استفاده از آبسار سبب افزایش دور آبیاری گردید. اما در افزایش نسبت طول ریشه به ساقه غلظت ۶۰۰۰/۱ مکمل باعث ایجاد تفاوت معنی­دار در این صفات گردید. ولی آبیاری با غلظت­های ۱۰۰۰۰/۱ و ۶۰۰۰/۱ مکمل آبسار بر نسبت وزن خشک ریشه و ساقه اثر معنی­دار درسطح یک درصد نداشت. با افزایش تنش از دوره آبیاری روزانه به دوره آبیاری هر شش روز، نسبت طول ریشه به ساقه و نسبت وزن خشک ریشه به ساقه افزایش یافت.

رژیم آبیاری, مکمل آبسار, ویژگی های فیزیولوژیکی, تنش