عباس ابراهیمی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان ، ایران
محمد حسین شهیر - گروه علوم دامی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
عزیز الله خیری - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیدهتاثیر افزودن مخلوط آویشن، سیر، سرخارگل و باریجه بر عملکرد، فلورمیکروبی سکوم و وضعیت سیستم ایمنی اردک های بومیزمینه مطالعاتی: ده ها سال است که از آنتی بیوتیک های محرک رشد در جیره های طیور برای بهبود عملکرد و کاهش تلفات در سطح جهانی استفاده می شود. مقاومت میکروبی و باقیمانده آنتی بیوتیک در محصولات نهایی مهمترین نگرانی از آنتی بیوتیک های محرک رشد است که استفاده از آنها را در تغذیه طیور محدود می کند. گزارش های اخیر روند افزایش مقاومت میکروبی و کاهش اثر محرک های رشد آنتی بیوتیکی را تایید می کند. بنابراین، جستجوی جایگزین های آنتی بیوتیک های محرک رشد اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در میان جایگزین های آنتی بیوتیک های محرک رشد، استفاده از فیتوبیوتیک ها نتایج امیدوار کننده ای را نشان داده اند. هدف: هدف از این آزمایش بررسی امکان استفاده از مخلوط ترکیبات فیتوبیوتیکی به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک های محرک رشد و آزمایش اثربخشی ترکیب گیاهی (آویشن، سیر، سرخارگل و باریجه) به صورت پودر یا عصاره بر عملکرد، میکروبیوتای سکوم و وضعیت عملکرد سیستم ایمنی اردک های بومی بود. روش کار: دویست و چهل قطعه جوجه اردک یک روزه نر بومی به شش گروه با پنج تکرار و هشت قطعه در هر تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار (۱): جیره شاهد بر پایه جیره ذرت-کنجاله سویا (بدون افزودنی)، تیمار (۲): مکمل کردن جیره شاهد با ۱۰ میلی گرم/کیلوگرم آنتی بیوتیک آویلامایسین به عنوان آنتی بیوتیک محرک رشد، تیمار (۳): مکمل کردن جیره شاهد با ۱ گرم/کیلوگرم ترکیب گیاهی به شکل پودر، تیمار (۴): مکمل کردن جیره شاهد با ۲ گرم/کیلوگرم ترکیب گیاهی به شکل پودر، (۵): افزودن ۱۰۰ میلی گرم/کیلوگرم به شکل ترکیب عصاره گیاهی به جیره پایه و تیمار (۶): افزودن۲۰۰ میلی گرم/کیلوگرم به شکل ترکیب عصاره گیاهی در جیره بودند. نتایج: نتایج نشان داد که افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک در مرحله آغازین (۱ تا ۱۰ روزگی) به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند ولی مصرف خوراک تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. همه افزودنی ها، به خصوص تیمار ۱۰۰ میلی گرم/کیلوگرم عصاره، تعداد لاکتوباسیل را افزایش و تعداد اشریشیاکلی، کلی فرم و کل باکتری های هوازی را در سکوم کاهش دادند. نتایج نشان داد که تعداد گلبول های سفید خون، درصد هتروفیل و نسبت هتروفیل/ لنفوسیت (H/L) به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. نتیجه گیری کلی: آنتی بیوتیک های محرک رشد را می توان به طور موثری با عصاره یا ترکیب گیاهی آویشن، سیر، سرخارگل و باریجه جایگزین نمود. ترکیب عصاره گیاهی در سطح ۱۰۰ میلی گرم/کیلوگرم بر عملکرد و ایمنی اردک های بومی موثرتر بود.

آنتی بیوتیک, فیتوبیوتیک, اردک, رشد, ایمنی, میکروبیوتا