محسن علامه - دانشیار گروه زمین شناسی و مهندسی نفت، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

به منظور عمق سنجی دیرینه سازند فرخی در برش الگو (پهنه ایران مرکزی)، توالی ۲۵۱ متری این سازند مورد بررسی و نمونه برداری قرار گرفت. ردیف رسوبات سازند فرخی در برش مورد مطالعه از نظر سنگ شناسی، از پایین به بالا، به سه واحد سنگ آهک های ضخیم تا نازک لایه، تناوب مارن ندولار با شیل سبز رنگ تیره و سنگ آهک ضخیم لایه تقسیم می شوند. این سازند به طور همشیب بر روی سازند هفت تومان قرار دارد و مرز بالایی آن با سازند چوپانان ناهمشیب است. با انجام مطالعه بر روی بخش های مارنی سازند فرخی در برش چینه شناسی روستای فرخی تعداد ۹ جنس و ۲۸ گونه از روزن داران شناسایی و تفکیک شد. مقایسه روزن داران شناور مورد مطالعه با فرم های موجود در ایالت های مختلف دیرینه زیست جغرافیایی زمان کرتاسه نشانگر شباهت این ناحیه از ایران مرکزی با ایالت تتیس است. مطالعه آماری روزن داران حاکی از رسوب گذاری سازند فرخی در بخش میانی محیط نریتیک بیرونی می باشد. در کامپانین پیشین سطح نسبی آب دریا در منطقه مورد مطالعه پایین و در کامپانین میانی و پسین به اوج خود می رسد. در گذر کامپانین ماستریشتین دوباره سطح نسبی آب دریا پایین و در ابتدای آشکوب ماستریشتین افزایش می یابد. مطالعه آماری درصد روزن داران شناور (%P) به همراه درصد مورفوتایپ ۳ و نیز استفاده از معادله عمق سنجی Van der Zwaan et al. (۱۹۹۰) نشان داد که سازند فرخی در عمق میانگین ۷۵ متر نهشته شده است.

ایران مرکزی, سازند فرخی, برش الگو, روزن داران شناور, معادله عمق