فریبا عظیم زاده جوادی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
رحمان مشتاق مهر - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
حسین صدقی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

حماسه ملی ایران در برگیرنده باورها و سنت­های دینی و اجتماعی روزگاران کهن‎تری است که بستر وقوع حوادث داستانی آن بوده و به طور استطرادی در ضمن بیان داستان‎ها مطرح شده است. از جمله اعتقاد به تاثیر ستارگان و صور فلکی در ظهور رویدادها که به نوعی دنیای مادی را به عالم ماوراءالطبیعه پیوند می­دهد. همچنین توسل به نیروهای فراطبیعی نظیر سحر و جادو راهی بود تا آدمی به کمک آن بر عجز خویش در برابر مقدرات فایق آید. برخی از شعایر و مناسک آیینی مزدیسنا در این اثر جلوه­گر شده است که جزوی از فرهنگ و معتقدات عامه آن روزگار به شمار می­آید. احکام کیفری و شیوه‎های رایج مجازات­ها در آن دوران، مقوله دیگری است که به عنوان رفتاری اجتماعی با این اثر ادبی و حماسی پیوند خورده است. در این مقاله که به شیوه کتابخانه­ای فراهم آمده، موضوعات مطرح شده در حد امکان مورد بحث قرار گرفته است.

شاهنامه, فرهنگ عامه, کیهان باوری, جادو, آیین مزدیسنا, احکام کیفری