رضا کمالی مهاجر - دانش آموخته کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، بخش تخصصی پژوهش و سنجش، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
کیوان صالحی - استادیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
علی مقدم زاده - استادیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهرن، ایران
فاطمه جعفری - دانش آموخته کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، بخش تخصصی پژوهش و سنجش، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

محیط مدرسه به عنوان یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده رفتار افراد می تواند سهم قابل توجهی در ایجاد شادی در افراد درون مدرسه و تسری آن به جامعه داشته باشد و لازم است برای توام کردن این زمان با شادی بیشتر، این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گیرد. با توجه به اهمیت دوره ی ابتدایی در نظام آموزشی، شناسایی نشانگان مرتبط با شادی دانش آموزان ابتدایی ضرورت دارد؛ این پژوهش با هدف شناسایی نشانگان سازنده سازه مدرسه شاد مبتنی بر معناکاوی ادراک دانش آموزان از مدرسه شاد انجام شده است. میدان پژوهش، مدارس ابتدایی شهر تهران است. شرکت کنندگان به روش نمونه گیری ملاکی انتخاب شدند. اشباع داده ها در چهاردهمین مصاحبه بدست آمد. این پژوهش با رویکرد کیفی، روش پدیدارشناسی و طرح توصیفی انجام گردید. داده ها بر اساس مصاحبه نیمه ساختارمند و انشاهای دانش آموزان گردآوری شد. داده ها، مبتنی بر راهبرد هفت مرحله ای کلایزی تحلیل گردید. به منظور افزایش اتکاپذیری، تاییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تایید آن ها»، و «درگیری طولانی مدت» استفاده شد. یافته ها به شناسایی ۳۲ نشانه، هشت زیرمضمون و سه مضمون شامل «مضمون اجرایی-مدیریتی»، «مضمون مربوط به محیط مدرسه»، «مضمون مربوط به عوامل روان شناختی» منجر گردید. مضامین شناسایی شده، به شناخت عمیق و تشخیص دقیق نشانگان مدرسه شاد برای بررسی میدانی مدارس کمک می نماید. براساس نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که بین انتظارات دانش آموزان از مدارس شاد با وضعیت موجود، فاصله دوچندانی وجود دارد، لذا بازاندیشی فوری و اقدامات هوشمندانه برای بهسازی محیطی مدارس و حرکت به سمت مدارس شاد، از ضرورتی دوچندان برخوردار است.

شادی, شادکامی مدرسه ای, دانش آموزان ابتدایی, نشانگان مدارس شاد, پدیدارشناسی