محمود گودرزی - نویسنده مسئول، کارشناس ارشد پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مژگان عظیمی - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
احسان زندی اصفهان - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
قادر کریمی - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
امرعلی شاهمرادی - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

آتش سوزی های متعددی در مراتع مناطق خشک و نیمه خشک به وقوع می پیوندد پس آمد آتش سوزی ها، خسارت به علوفه مراتع و مستعدشدن خاک ها نسبت به فرسایش است و در نتیجه موجب خسارات مالی و زیست محیطی زیادی می گردد. به منظور شناخت اثرات پدیده آتش سوزی در مراتع نیمه استپی، مراتع آتش گرفته (تابستان ۱۳۸۶) بر روی گندمیان یکساله و دائمی در مراتع نیمه استپی منطقه کردان شهرستان کرج (البرز جنوبی) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح آماری بلوک های کاملا تصادفی بمدت زمان ۳ سال (۸۷-۱۳۸۹)، با ۲ تیمار (مراتع شاهد و مراتع آتش گرفته) و۲۰ تکرار (پلات ها) انجام ‎شد. در اولین فصل بهار بعد از آتش سوزی، به فاصله هر سال یک بار و در طی ۳ سال متوالی، پوشش گیاهی مراتع آتش گرفته و مراتع شاهد با استفاده از ترانسکت و کوادرات بررسی شد. در هر پلات درصد تاج پوشش اندازه گیری گردید. پس از اتمام عملیات صحرایی، تجزیه و تحلیل آماری نتایج تیمارها با طرح آزمایشی فاکتوریل و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن بین تکرارها انجام گردید. نتایج نشان داد تاج پوشش گندمیان چند ساله در سال اول و دوم در مرتع شاهد بیش از مراتع آتش سوزی شده (بدون اثرمعنی دار) و در سال سوم در هر دو مرتع تقریبا مشابه بود. همچنین نتایج نشان داد آتش سوزی در طی زمان بر روی گندمیان یکساله اثر مثبت داشته (در سطح ۱%)، و تفاوت بین سال و مرتع هر دو از لحاظ آماری معنی دار است.

آتش سوزی, گونه های گندمیان, تاج پوشش و مراتع کردان