محسن فراهی - عضو هیئت علمی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران
مرتضی مفیدی چلان - دانشجوی دوره دکتری، علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
فیروزه مقیمی نژاد - دانش آموخته کارشناسی ارشد، رشته مرتع داری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
رسول خطیبی - مربی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
اسفندیار جهانتاب - دانش آموخته کارشناسی ارشد، رشته مرتع داری، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

به منظور مدیریت اکوسیستم های مرتعی، شناخت اجزای آن و تاثیر متقابل آنها بر یکدیگر ازجمله خاک و  پوشش گیاهی ضروریست. بدین منظور در پژوهش حاضر تاثیر گونه های گیاهی گز و تاغ بر ویژگی های خاک در منطقه نیاتک سیستان بررسی شد. بنحوی که پس از شناسایی مناطق کشت این گونه ها در پایان  فصل رویش، نمونه برداری در مناطق معرف هر گونه به روش تصادفی سیستماتیک از خاک انجام شد، به این صورت که در ابتدا و انتهای هر ترانسکت نمونه برداری از خاک پای گونه ها از دو عمق ۱۰-۰ و ۲۰-۱۰ سانتی متری انجام شد؛ همچنین نمونه خاک از مناطق شاهد برداشت و بعد ویژگی های خاک از قبیل اسیدیته، ماده آلی، هدایت الکتریکی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، سدیم و بی کربنات اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از آزمون t مستقل انجام شد. نتایج نشان داد در هر دو عمق بجز اسیدیته که به طور معنی داری کاهش یافته است، سایر ویژگی های خاک پای گونه های تاغ و گز در مقایسه با مناطق شاهد به طور معنی داری افزایش پیدا کرده است. کاهش پتاسیم در هر دو عمق عرصه گزکاری شده نسبت به منطقه شاهد نیز معنی دار بود. مقایسه اثرات تاغ و گز روی خاک نشان داد که در هر دو عمق مورد بررسی، به طور کلی افزایش شاخص های حاصلخیزی خاک در عرصه تاغ کاری و افزایش شاخص های مخرب خاک در عرصه گزکاری معنی دار بود. بنابراین، اگرچه کشت گونه های گز و تاغ به طور کلی باعث بهبود ویژگی های خاک در منطقه شد، اما با توجه به میزان تاثیرات مثبت بیشتر تاغ بر خاک نسبت به گونه گز و برخی تاثیرات منفی گز می توان گفت از لحاظ توصیه گونه مناسب اصلاح کننده و غیرمضر بر ویژگی های خاک تاغ گونه مناسبی برای منط