رضا باقری - استادیار، گروه منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد بافت، کرمان
صدیقه محمدی - دانشجوی دکترای آبخیزداری, دانشکده منابع طبیعی, دانشگاه تهران

آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان توسط مواد شیمیایی پس داده­شده ی آنها بر روی یکدیگر گفته می شود. اثر آللوپاتی گیاهان بر یکدیگر یکی از دغدغه های مهم در اصلاح و احیا ی مراتع کشور بوده که در امر مرتع کاری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق اثر آللوپاتی Artemisia sieberi Besser. بر روی درصد سبزشدن و وزن گیاهچه های بذریAgropyron desertorum، Agropyron elongatum وAtriplex canescens  که در اصلاح و احیا ی مراتع ایران بسیار کاربرد دارند، مورد پژوهش قرار گرفت. برای این منظور پودر بافت های ریشه، برگ و ساقه گیاه درمنه دشتی، که در اواخر آبان­ماه (زمان گل دهی) از رویشگاه های طبیعی جمع آوری شده بود، با نسبت های ۰ (شاهد)، ۱/۰ ، ۱ و ۱۰ درصد، در ۴ تکرار، در ماسه ی شسته جهت کشت گلدانی مخلوط شد و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه اجرا شد. پس از کشت ۲۵ عدد بذر سالم و دارای قوه ­نامیه گونه های مورد آزمایش در هر گلدان، سه متغیر درصد سبزشدن، وزن ریشه و وزن ساقه از گلدان ها، در محیط نرم افزاری SPSS، ابتدا با آزمون تجزیه واریانس و در صورت معنی داری با آزمون مقایسه میانگین ها به روش چند دامنه دانکن مورد بررسی قرار گرفت. طبق یافته های این تحقیق، میزان کاهش فاکتور سبزشدن در مقایسه با تیمار کنترل در علف گندمی بیابانی از نسبت های ۱ و ۱۰ درصد پودر برگ به­ترتیب معادل ۶۰ و ۸۳ درصد، در علف گندمی بلند از نسبت ۱۰ درصد پودر برگ معادل ۲/۸۴ درصد و در آتریپلکس از نسبت ۱ و ۱۰ درصد همه بافت های گیاهی به میزان ۳/۸۳ و ۹/۸۸ درصد مشاهده شد. همچنین متغیر وزن ساقه گیاه علف گندمی بلند به نسبت ۱ و ۱۰ درصد بافت برگ درمنه دشتی واکنش منفی با روندی به­ترتیب معادل ۴۸ و ۵/۹۴ درصد و متغیر وزن ریشه آتریپلکس واکنش منفی به نسبت ۱ و ۱۰ درصد همه بافت های درمنه دشتی با روندی به­ترتیب معادل ۲/۸۲ و ۱/۸۸ درصد نشان دادند. بنابراین با توجه به یافته های فوق تحت مطالعات آزمایشگاهی، احتمالا احیا ی درمنه زار های دشتی با این گونه های اصلاحی موفقیت آمیز نخواهد بود.

آللوپاتی, اصلاح مراتع, درمنه دشتی, علف گندمی بیابانی, علف گندمی بلند و آتریپلکس