رامین رسول اف - دانشجوی دکتری گروه علوم ارتباطات، پردیس علوم و تحقیقات فارس، دانشگاه آزاد اسلامی ، فارس، ایران و گروه علوم ارتباطات، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
کرامت اله راسخ - دانشیار جامعه شناسی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران(نویسنده مسئول)
علی رضا بیابان نورد سروستانی - استادیار علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران؛

روزنامه های انقلابی در جریان انقلاب مشروطیت نقش تعیین کننده ایفاء کردند. دو روزنامه روح القدس و صوراسرافیل در میان این روزنامه ها برجسته هستند. روزنامه روح القدس در مجموع ۷۳ سرمقاله، مقاله، مکتوب چاپ کرد که از میان آن ها ۵۹ سرمقاله و مقاله، جنبه ی انتقادی داشت؛ به عبارت دیگر، ۸۰ درصد از مطالب روزنامه، انتقادی بود. انتشار روزنامه صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد ۳۲ شماره از این روزنامه منتشر شد. پژوهش حاضر با نگاهی به نقش مطبوعات در انقلاب مشروطیت، درصدد بررسی و بیان نقش این روزنامه ها در افزایش آگاهی مردم است. روش تحقیق این پژوهش تحلیل محتوا است. محتوا این دو روزنامه با توجه به اهداف این دو نشریه تجزیه و تحلیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد که این دو نشریه در جریان انقلاب مشروطه، با ترویج افکار آزادی خواهانه و انتقاد از نظام استبدادی سهم قابل ملاحظه در تحولاتی ایفا کردند که به «انقلاب مشروطیت» در ایران شهرت دارد.

«روح القدس», «صوراسرافیل», «نقش سیاسی اجتماعی», «انقلاب مشروطیت», «ایران»