غلامرضا زهتابیان - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
عنایت ا... جان فز - کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسین محمدعسگری - دانشجوی دکترای بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمدجواد نعمت الهی - کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

تغییر در کیفیت آبهای زیرزمینی که معمولا بر اثر مدیریت غلط استحصال آب زیرزمینی رخ می دهد مقدمه ای بر تخریب سایر منابع چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم است. این تحقیق با هدف مدلسازی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روشهای زمین آماری و معین انجام شد. عاملهای کاتیون، آنیون، یون سولفات و یون بی کربنات از کل خصوصیات آب زیرزمینی انتخاب شدند. به­طوری­که، در ابتدا نرمال­بودن داده ها با استفاده از روش کولوموگراف- اسمیرنوف بررسی گردید. سپس تجزیه و تحلیل واریوگرافی و واریوگرام متقابل عاملها محاسبه گردید. ارزیابی نتایج با محاسبه مجذور میانگین مربعات خطا و ضریب همبستگی بین مقادیر مشاهده ای و تخمینی انجام شد. نتایج نشان داد که روشهای زمین آماری برتری قابل ملاحظه ای نسبت به روشهای معین بجز در مورد عامل کاتیون داشته که روش تخمین عام بهترین روش بوده است. در عاملهای آنیون و یون سولفات کمترین میزان RMSE در روش کوکریجینگ و به میزان ۱/۹ و ۵۵/۲ محاسبه شده است، این عدد برای عامل یون بی کربنات در روش کریجینگ گسسته ۹۰/۰؛ اما در مورد عامل کاتیون برخلاف عاملهای دیگر روش معین تخمین عام کمترین خطا را به خود اختصاص داده است و عدد ۴۵/۱۲ محاسبه گردیده است. به­طوری­که استفاده از متغیر کمکی در روش کوکریجینگ دقت نتایج را بجز در عامل بی کربنات افزایش داده است.

آب زیرزمینی, روشهای زمین آماری و معین, کوکریجینگ, میانگین مجذور مربعات خطا (RMSE)