زینب حمید - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
سعید برومندنسب - استاد، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
امیر سلطانی محمدی - دانشیار، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

از روش های موثر در توسعه آب شیرین کن ها، استفاده از انرژی خورشیدی است که از قواعد اصلی تبخیر و تقطیر آب استفاده می کنند. آب شور وارد تشتک دستگاه می شود و سپس توسط تابش نور خورشید گرم و تبخیرشده، مواد اضافه و حتی برخی از میکروب ها، حین تبخیر از مولکول های آب جداشده و در تشتک باقی می مانند. تولید آب خالص وعدم نیاز به منابع انرژی متداول از مزایای این روش است. در این تحقیق اثر جاذب های پلی اتیلن با ضخامت یک سانتی متر و شیشه سیاه رنگ کف مخازن؛ عمق و هدایت الکتریکی آب، بر تغییرات حجم آب تقطیری ارزیابی شد. بدین منظور در مرداد ماه سال ۱۳۹۸در دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز، چهار مخزن تقطیرگر خورشیدی، در دو جهت شمالی- جنوبی و جنوبی- شمالی بر بام گلخانه آبیاری تقطیری نصب شدند. آزمایش ها در مدت سه هفته، با چهار تیمار بررسی شدند (۱- مخازن بدون جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو سانتی متر ؛ ۲- مخازن با جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو سانتی متر؛ ۳- مخازن حاوی جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو و چهار سانتی متر، در جهت شمالی- جنوبی؛ هر تکرار در یک هفته). هدایت الکتریکی در مخازن، ۱۰ و ۲۰ dS/m بود. نتایج نشان داد در مخازن جهت شمالی- جنوبی، افزایش عمق آب شور از ۲ به ۴ سانتی متر، سبب افزایش میزان تولید آب تا ۶۵% شد؛ همچنین در این جهت مخازن حاوی آب با هدایت الکتریکی بیشتر، سبب افزایش در میزان تولید آب تقطیری تا ۵% شدند، در مخازن جنوبی- شمالی در هفته اول اندازه گیری، میزان تولید در مخزنی با هدایت الکتریکی dS/m ۱۰(مخزن شماره دو) تا ۲ لیتر بیشتر بود. درنهایت با توجه به ثابت بودن سایر عوامل دخیل، اختلاف حجم کل آب تولیدی بین دو حالت وجود و عدم وجود جاذب پلی اتیلن در مخازن شمالی- جنوبی، ۲۲% به دست آمد و برای مخازن جنوبی- شمالی، این اختلاف به ۸۴% رسید. شرایط بهینه برای تولید آب، وجود جاذب پلی اتیلن و عمق آب بیشتر بود.

آبیاری تقطیری, انرژی خورشیدی, استحصال آب, جاذب پلی اتیلن