زهره محمدیاری - گروه مدیریت، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
محسن آرمان - گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

هدف اصلی از این پژوهش تعیین روابط علت معلولی مولفه های شایسته هراسی در بطن فرهنگ سازمان های دولتی بر اساس دیدگاه خبرگان است. تحقیق حاضر یک تحقیق آمیخته اکتشافی از نوع کیفی کمی است. در بخش کیفی تحقیق از روش تحلیل تم و در بخش کمی از روش دیمتل فازی استفاده شده است. در این تحقیق برای بررسی روایی ابزار از سه سویهسازی دادهها و برای بررسی پایایی از پایایی بین دو کدگذار و پایایی بازآزمون استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی خبرگان و مدیران سازمان های دولتی شهر تهران و آشنا با موضوع شایسته هراسی بودند. در این بخش با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی ۱۴ نفر حضور داشتند. در بخش کمی نیز جامعه آماری ۱۰ نفر از خبرگان بودند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه بود. یافته های بخش کیفی نشان دادند در مجموع ۸ عامل جو مسموم سازمانی، سیاسی بازی مدیران، فساد اداری، انحراف قانونی، چالش های منابع انسانی، بی توجهی به نظام شایستگی، ساختار بیمار جامعه، فرهنگ حاکم بر محل کار عوامل شکل دهنده شایسته هراسی اند. ساختار بیمار جامعه، فرهنگ حاکم بر محل کار، فساد سازمانی، و انحرافات قانونی بر سایر متغیرها تاثیر بیشتری می گذارند و عنصر بی توجهی به نظام شایستگی به شدت تحت تاثیر سایر عوامل قرار دارد. فرهنگ مهم ترین ابزاری است که مانع بروز پدیده شایسته هراسی در سازمان ها می شود. توجه به بسترسازی فرهنگی در جامعه و سازمان ها مسیر را برای نهادینه شدن نظام شایسته سالاری در سازمان ها مهیا می کند.

دیمتل فازی, شایستگی, شایسته هراسی, نظام اداری