فضایل کیانی - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عادل زاهد بابلان - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علی خالق خواه - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
تقی اکبری - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

فرهنگ مدرسه ابزار مدیریتی مهمی است که به موفقیت مدرسه کمک میکند. در بسیاری از سازمان های موفق، مدیران به این مهم توجه لازم را دارند. اما مطالعات و تحقیقات در این زمینه نشان می دهد بسیاری از سازمان ها از وجود و نحوه عملکرد فرهنگ سازمانی بی اطلاع اند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی فرهنگ مدرسه موفق انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع آمیخته (کیفی کمی) است. در بخش کیفی، جامعه پژوهش شامل مقالاتی بودند که در زمینه فرهنگ مدرسه و مدرسه موفق بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ در منابع داخلی و خارجی چاپ شده بودند. تعداد ۵۰ مقاله برای تحلیل نهایی انتخاب شد. در بخش کمی، جامعه آماری شامل همه دبیران دوره دوم متوسطه شهر اردبیل به تعداد ۵۰۰ نفر بودند. تعداد ۲۱۷ نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در بخش کیفی از ابزار هفت مرحلهای فراترکیب سندلوسکی و باروسو (۲۰۰۷) استفاده شد. در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. یافتههای پژوهش بیانگر شناسایی ۵۵ شاخص الگوی فرهنگ مدرسه موفق در قالب ۱۲ مولفه شامل چشمانداز و ماموریت مدرسه، توجه به رشد همه جانبه شاگردان، ساختار توانمندساز مدرسه، همکاری و ارتباط موثر کارکنان، حمایت اجتماعی، مدیریت همکارانه، جو یادگیری مثبت، اخلاق حرفهای، رهبری موثر، ویژگیهای شناختی فراگیران، کارآیی و اثربخشی، مدیریت منابع انسانی اثربخش بود. اعتبار الگوی طراحی شده با استفاده از نرم افزار SmartPLS۳ از طریق تحلیل عاملی مورد سنجش و تایید قرار گرفت. نتایج این مطالعه می تواند به مدیران و کارشناسان آموزشی در توسعه فرهنگ مدرسه و شناسایی ویژگی های مدارس موفق و اثربخشی آن کمک کند.

رهبری, فرهنگ مدرسه, مدرسه موفق, مدیریت