حسین احمدی - گروه آموزش علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران (پردیس شهید بهشتی زنجان)، ایران
علی محمد حاضری - دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

در ریشه یابی فساد به عوامل متعددی توجه شده لیکن در مورد عامل باسوادی بزرگ سالان مطالعه محدودتری صورت گرفته است. هدف این تحقیق مطالعه تاثیر عامل باسوادی بزرگ سالان و مکانیسم های واسط در کاهش فساد است. مطالعه با استفاده از داده های بین المللی انجام شده است. میانگین دوره زمانی ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۹ متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده و ارتباط آن ها با ادراک فساد در دوره زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ در بین ۱۸۰ کشور که داده های آن ها در دسترس بوده مطالعه شده است. یافته ها نشان می دهند رابطه مثبت بین شاخص های آموزش و ادراک فساد (میزان پاکی کشورها) مورد تائید است. علاوه بر اثر مستقیم باسوادی بزرگ سالان اثر غیر مستقیم این متغیر از طریق پوشش تحصیلی (شاخص عدالت آموزشی) و نسبت دانش آموز به معلم (شاخص دموکراسی در کلاس درس) و نسبت دانش آموزان دختر به کل دانش آموزان (شاخص برابری جنسیتی) نیز تائید شده است.

باسوادی بزرگ سالان, برابری جنسیتی, عدالت آموزشی, کاهش فساد, نسبت دانش آموز به معلم