محمدعلی لطفی - دانشجوی دکتری فلسفه فیزیک، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، قم، ایران
حبیب اله رزمی - استاد فیزیک، دانشگاه قم، قم، ایران
یارعلی کرد فیروزجایی - دانشیار فلسفه، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، قم، ایران

از تحلیل مفهوم لختی یا اینرسی دو معنا برداشت می شود. به معنای مقاومت جسم در برابر تغییر حالت را همه قبول دارند، اما معنای دوم یعنی بقای جسم بر حالت سکون یا حرکت مستقیم الخط یکنواخت (قانون اول نیوتن)، متوقف بر این است که تعریف ما از حرکت و سکون چه باشد. اگر تعریف دکارتی یعنی حالت بودن حرکت و سکون را بپذیریم، معنای اخیر پذیرفتنی است، اما با تعریف ارسطویی سازگار نیست. ابن سینا قرن ها قبل نظریه میل را مطرح کرد؛ میل مقاوم او معنای اول لختی را در بردارد و میل محرک هم اگرچه شبیه معنای دوم آن است، اما وی نمی توانسته آن را بپذیرد، چون منتقد تعریف دکارتی از حرکت است. دیدگاه ابن سینا به نظر لایب نیتس شباهت دارد و معتقد است وجود میل محرک برای تداوم حرکت لازم است. از اهداف مترتب بر این پژوهش، به عنوان نمونه، توجه دادن به ظرفیت بالای اندیشه های فلاسفه اسلامی نظیر ابن سینا در تکامل مفاهیم و نظریه های فیزیکی است.

مفهوم لختی, قانون اول نیوتن, حرکت و سکون, حرکت دکارتی, نظریه میل ابن سینا