علی تایا - کارشناس پژوهش، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
حمید رضا ناصری - دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
جمشید قربانی پاشا کلایی - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندران
مریم شکری - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندران

تغییراتی که انسان در قرن اخیر در اکوسیستم های طبیعی بوجود آورده باعث شده که بسیاری از گونه های ارزشمند محو و یا در خطر انقراض قرار بگیرند که نتیجه آن کاهش غنای بیولوژیک و به طبع آن کاهش غنای گونه ای می باشد. در دهه های اخیر با ایجاد پارک های طبیعی و ملی تصمیم به حفظ این گونه ها و جلوگیری از تداوم تخریب در اکوسیستم ها گرفته شده است؛ زیرا حفاظت از این زیستگاه ها می تواند نقش اساسی در اداره صحیح سایر مناطق به خصوص مناطق همجوار داشته باشد. یکی از راه هایی که می توان به سلامت و پایداری اکوسیستم پی برد بررسی غنای گونه ای می باشد. بدین منظور پارک ملی سالوک با وسعت شش هزار هکتار که در شمال­غربی شهرستان اسفراین قرار گرفته جهت مطالعه انتخاب شد. پس از بازدیدهای صحرایی و انتخاب توده معرف در هر تیپ گیاهی، نمونه گیری به طور تصادفی- سیستماتیک با استفاده از قاب تعدیل شده ویتاکر انجام شد. مدل رگرسیونی مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل غنای گونه ای به صورت می­باشد. در مجموع ۱۸۴ گونه گیاهی که متعلق به ۱۳۷ جنس و ۴۰ خانواده گیاهی می باشد در منطقه شناسایی شد که خانواده های  Poaceae ، Asteraceae ، Fabaceae و Lamiaceae  به­ترتیب هر یک دارای ۲۸، ۲۶، ۱۹ و ۱۷ گونه گیاهی بودند که دارای بیشترین غنای گونه ای می باشند. از نظر طیف بیولوژیک رابطه همی کریپتوفیت < تروفیت < ژئوفیت < کموفایت < فانروفیت و از نظر فرم رویشی رابطه پهن­برگ علفی < گندمی < بوته < درختچه در منطقه مورد مطالعه برقرار  و بیشتر گیاهان منطقه چندساله می­باشند.

ویتاکر, پارک ملی سالوک, غنای گونه ای, توده معرف, طیف بیولوژیک