سید عطا رضایی - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

بررسی اثرهای مالچ نفتی روی جوانه­زنی بذر و استقرار نهال و قلمه همواره یکی از سوالاتی است که استفاده از مالچ نفتی به دنبال داشته است. یکی از موادی که ادعا می­شود می­تواند در تثبیت شن های روان مورد استفاده قرار گیرد، پلیمری به نام پلی لاتیس است.  پلی لاتیس، پلیمری طبیعی است که با برخورداری از یک شبکه پلیمری، امکان چسبانیدن ذرات جامد خاک را فراهم می­آورد. هدف این تحقیق بررسی میزان کارایی پلیمر پلی لاتیس در جوانه زنی بذر و استقرار گیاهان و مقایسه آن با مالچ نفتی بود. بدین منظور طرح در دو فاز گلخانه ای و صحرایی انجام شد. در بخش آزمایشهای گلخانه ای، اثر این پلیمر در مقایسه با مالچ نفتی در جوانه­زنی و استقرار بذرتاغ در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (مالچ نفتی، محلول پلی لاتیس با آب، مخلوط پلی لاتیس- شن و شاهد) در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. سه هفته بعد از کاشت، کمترین میزان سبز شدن مربوط به تیمار مخلوط پلی لاتیس- شن (دوغ آب به ضخامت ۲ تا ۳ میلیمتر) و بیشینه تعداد سبز شدن مربوط به تیمار مالچ نفتی بود. کمینه و بیشینه تعداد بذرهای سبز شده بعد از ۵۰ روز از تاریخ کاشت به­ترتیب مربوط به تیمار مخلوط پلی لاتیس- شن و تیمار شاهد بود. در بخش عملیات صحرایی نیز همین تیمارها روی استقرار نهال تاغ و قلمه اسکنبیل مورد آزمون قرار گرفت، ولی هیچ یک از تیمارها تفاوت معنی داری با شاهد (بدون خاک پوش) در استقرار گیاه نشان ندادند.

تثبیت شن, پلیمر, پلی لاتیس, مالچ نفتی, استقرار قلمه و نهال, جوانه زنی بذر