محمدعلی مشکوه - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
محمدهادی راد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استام یزد
سیدرضا حسینی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

تفوق میزان تبخیر بر نزولات آسمانی در مناطق خشک موجب حرکت رو به بالای آب در خاک و تجمع املاح در منطقه ریشه گیاه می شود. از آنجا که نمک در خاک با جریان آب حرکت می کند توزیع نمک در خاک با الگوی جریان آب در خاک تعیین می شود. میزان آب بکار رفته یا کسر آبشویی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار بر الگوی توزیع و حرکت نمک در خاک است. تحقیق حاضر در لایسیمترهای وزنی تحت کشت گیاه تاغ و در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام گرفت. در این پژوهش علاوه بر کنترل رطوبت خاک به روش های مختلف از جمله روش توزین لایسیمترها، نیمرخ نمک در خاک برای سه تیمار رطوبتی FC، FC و خشک در سه زمان شروع(t۱)، میانی(t۲) و پایانی(t۳) آزمایش، ترسیم و مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا و نتایج حاصله به روش دانکن تجزیه و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش عمق، میزان شوری خاک افزایش یافته و این غیریکنواختی شوری خاک به ویژه با گذشت زمان در تیمارهای مرطوب تر بیشتر شده است. ضمن آنکه در مجموع، میزان نمک های نهشته شده در خاک لایسیمترهای مرطوب تر بیشتر بوده است. شوری بالای آب آبیاری و عدم آبشویی کافی خاک، از دلایل اصلی تجمع بیشتر نمک بویژه در اعماق لایسیمترهای مرطوب تر محسوب می شوند.

لایسیمتر, تاغ, نیمرخ خاک, آبشویی