سعید افشار - دبیر ریاضی

هدف از این پژوهش, مطالعه و انگیزش دانش آموزان تیزهوش درباره دانش ریاضی و فرآیند یادگیری آن بود. بدین منظور از میان دانش آموزان دختر و پسر سال اول دبیرستان, بر اساس نمرات حاصل از گونه هنجاریابی شده "آزمون هوشی اوتیس", ۳۳۴ دانش آموز تیزهوش (با هوشبهر ۱۲۰ و بالاتر) انتخاب شدند و در پژوهش حاضرشرکت نمودند. باورهای معرفت شناختی و انگیزشی دانش آموزان گروه نمونه, از طریق "پرسشنامه باورهای معرفت شناختی" و "مقیاس باورهای انگیزشی درباره ریاضی" مورد سنجش قرار گرفت. تحلیل عاملی نشان داد که باورهای معرفت شناختی, چهاربعد یادگیری سریع, منبع دانش, توانایی ثابت و قطعیت دانش را در بر می گیرد و ضرایب آلفای کرونباخ برای این ابعاد بین ۰.۶۱ تا ۰.۷۴ متغیر است. مولفه های انگیزشی حاصل از تحلیل عاملی, مشتمل بر خودکفایتی, ارزش تکلیف, اضطراب امتحان, باورهای کنترل یادگیری, جهت گیری های هدف تسلط, عملکرد - گرایشی و عملکرد – اجتنابی بود که ضرایب آلفای کرونباخ از ۰.۵۳ تا ۰.۸۳ را نشان می دهد. نتایج تحلیل های رگرسیون, حاکی از آن بود که در میان تیزهوشان, ابعاد باورهای معرفت شناختی, متغیرهای انگیزشی را پیش بینی می کند و الگوی این روابط در تمامی موارد یکسان نیست. در حالی که باورهای یادگیری سریع, منبع دانش و توانایی ثابت تاثیر منفی بر انگیزش دانش آموزان تیزهوش در یادگیری ریاضی داشتند, باور قطعیت دانش از چنین الگویی تبعیت نمی نمود. این یافته ها با توجه به نتایج مطالعات پیشین و مدل های نظری موجود در این زمینه مورد تفسیر قرار گرفت و بر کاربردهای آن در مشاوره تحصیلی و آموزش ریاضی به تیزهوشان تاکید شد.

انگیزش، دانش آموزان تیزهوش، فرآیند یادگیری، دانش ریاضی.