شکوفه غلامی - دانشجوی دکتری زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
مجید امینی دهقی - دانشیار و هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
امیر محمد ناجی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

خواص فیزیکی و شیمیایی و آنتی اکسیدانی سلنیوم و نقش آن در تقویت رشد گیاه، کنجکاوی زیست شناسان را اخیرا جهت تحقیقات بیشتری برانگیخته است. به منظور بررسی غلظت­های مختلف سلنیوم (Na۲SeO۴­) بر خصوصیات آنتی اکسیدانی و رنگیزه­های فتوسنتزی گیاه کینوا در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل با ۵ سطح پرایمینگ با سلنیوم از منبع سلنات سدیم (۰.۵، ۱.۵، ۳، ۴.۵ و ۶ میلی­گرم در لیتر)، و دو سطح هیدروپرایمینگ و بدون پرایمینگ (شاهد) و سه سطح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول (PEG) (۰.۸، ۰.۴ و ۱.۲ مگاپاسکال) با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد در سال ۱۳۹۸ انجام گرفت. اعمال تنش خشکی و پرایم با سلنات سدیم بر آنزیم­های آنتی اکسیدان، رنگیزه­ های فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین اثر مثبت و معنی­داری داشت. پرایمینگ بذر با سلنات سدیم، باعث افزایش فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدان از جمله کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در شرایط تنش خشکی شد. بر اساس نتایج در شرایط تنش، محتوای پروتئین و رنگیزه­ های فتوسنتزی روندی کاهشی را نشان داده و پرایمینگ با سلنات سدیم این روند کاهشی را آهسته ­تر کرد. بیشترین میزان پرولین در تنش ۱.۲ مگاپاسکال و پرایمینگ با سلنات سدیم با غلظت ۴.۵ میلی­ گرم در لیتر، موجب افزایشی ۶۶ درصدی نسبت به تنش خشکی ۰.۴ مگاپاسکال و عدم پرایمینگ شد؛ بنابراین جهت بهبود تحمل به تنش خشکی گیاه کینوا می­توان با پرایمینگ بذر با استفاده از سلنیوم به نتیجه بهتری رسید

آنزیم کاتالاز, سلنات سدیم, سوپر اکسید دیسموتاز, محتوای پروتئین, میزان کلروفیل