ساناز شفیعی - گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی۳۶۹۷-۱۹۳۹۵، تهران، ایران
سودابه قلمباز - گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی۳۶۹۷-۱۹۳۹۵ تهران، ایران

هم زمان با جهانی شدن اقتصاد، مدیریت زنجیره تامین از نظر مسئولیت پذیری و پایداری اهمیت می یابد. وقتی زنجیره های تامین رشد می کنند و به شبکه های پیچیده تبدیل می شوند، مدیریت آن ها دشوارتر می شود. این چالش به دلیل مشکلات موجود مانند کمبود منابع، تحولات بازار و جهانی شدن، تغییر الگوی مصرف و پیشرفت های فن آوری در زنجیره هستند. پدیده صنعت ۴.۰ اختلالات بی سابقه ای را برای همه مدل های کسب وکار سنتی ایجاد کرده و نیاز به طراحی مجدد و دیجیتالی کردن فعالیت ها را تسریع کرده است. در این زمینه، ادبیات مربوط به زنجیره تامین دیجیتال و قابلیت های رشد آن پراکنده است. هدف این مطالعه درک بهتر نقش و پتانسیل رشد فناوری های دیجیتال نوظهور صنعت ۴.۰ و تعیین پتانسیل آن ها برای هدایت نوآوری های پایدار در زنجیره تامین کسب و کارها است. رباتیک پیشرفته، هوش مصنوعی ، تجزیه و تحلیل کلان داده ها، اینترنت اشیا ، بلاک چین و واقعیت مجازی/ واقعیت افزوده از برجسته ترین فناوری های صنعت ۴.۰ هستند که انتظار می رود بیشترین تاثیر را در آینده بر توسعه زنجیره های تامین داشته باشند. هرچند زنجیره های تامین در سال های اخیر به سرعت رشد یافته اند اما تمرکز صرف بر عملکرد اقتصادی برای بهینه سازی هزینه ها یا بازگشت سرمایه نمی تواند متضمن توسعه یا پایداری در زنجیره تامین گردد. از این رو به منظور بهره مندی از مزایای زنجیره تامین دیجیتال، لازم است از روش های جدید از جمله تحول دیجیتال با فناوری ها استفاده شود. این مطالعه مروری بر ادبیات این حوزه برای شناسایی فناوری های تحول دیجیتال برای اشاره به قابلیت ها و کاربردهای آن ها است. استفاده از فناوری های دیجتال در زنجیره تامین طیف وسیعی از مزایای پایداری را ارائه می کنند، از پتانسیل کاهش مصرف انرژی و زباله تا افزایش فرصت ها برای بازیافت و همزیستی صنعتی. از آنجا که پایداری به منزله یکی از محرک های مهم نوآوری است، ظهور اخیر فن آوری های صنعت ۴.۰ نشان دهنده تاثیر تحول آفرین نوآوری دیجیتال بر پایداری زنجیره تامین است. در حالی که فرایند پذیرش فناوری های دیجیتال صنعت ۴.۰ در صنایع مختلف هنوز در مراحل ابتدایی است، یافته های این پژوهش فرصت بیشتری برای پیشبرد نتایج پایداری در آینده زنجیره های تامین، به همراه دارد. نتایج نشان می دهد که فناوری های تحول دیجیتال منجر به بهبود کارایی شفافیت و بهینه سازی منابع لجستیک در شبکه ها می شود. این مقاله راهی برای ارزیابی دامنه تاثیر و پتانسیل های اجرای فناوری های تحول دیجیتال زنجیره تامین ارائه می دهد.

صنعت ۴.۰، فناوری های هوشمند، تحول دیجیتال، زنجیره تامین، توسعه پایدار