فاطمه جواهری - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی
مرجانه یزدانی - کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

در این نوشتار نگرش نمونه ای منتخب از سالمندان ساکن شهرتهران درمورد مرگ یکی از چالش برانگیزترین تجربیات انسان تحلیل شده است. نگرش به مرگ بر اساس ابعاد پنجگانه پذیرش طبیعی مرگ، خلاصی از مشکلات، آخرت گرایانه، اجتناب وترس از مرگ اندازه گیری شد. سپس نقش پایبندی دینی، اعتماد به پزشکی و حمایت اجتماعی بر نوع نگرش به  مرگ بررسی شد. به این منظور ۳۹۰ نفر از سالمندان تهرانی از سه بخش بالا  (منطقه ۳ و۱ )، مرکز  (منطقه ۸ و۵) و جنوب  (منطقه ۱۹و۱۵) انتخاب شدند. یافته ها حاکی از آن است که هر سه متغیر پایبندی دینی، اعتماد به پزشکی و بهره مندی از حمایت اجتماعی با ابعاد مختلف نگرش به مرگ رابطه دارد. پایبندی دینی قوی پذیرش مرگ را تسهیل می کند و اعتماد به پزشکی، موجب اجتناب از مرگ و ترس از آن می شود. افرادی که از حمایت اجتماعی بهره مندتر هستند، از اندیشه مرگ بیشتر دوری می گزینند و کمتر آن را به عنوان راه نجات از مشکلات درنظر می گیرند. به این ترتیب می توان گفت برخورداری از حمایت اجتماعی و اعتماد به کارایی علم پزشکی امید به بیشتر زنده ماندن یا تعلق به زندگی را افزایش می دهد.

مرگ, دینداری, اعتماد به پزشکی, شبکه اجتماعی, حمایت اجتماعی