حسین قدرتی - استادیار جامعه شناسی مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی، دانشگاه حکیم سبزواری
طوبی شاه جهانی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

خانواده به منزله شبکه ای غیررسمی، بارزترین و واضح ترین سرمایه اجتماعی درون گروهی است که امنیت و پایداری جامعه را فراهم می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی دربین ساکنان شهر سبزوار صورت گرفته است. جهت تبیین رابطه سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی از نظریه کلمن و ویور استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسش نامه ۴۰۰ نفر از ساکنان شهر سبزوار را که در محدوده سنی ۱۸ تا ۶۵ سال قرار گرفته اند آزمونکرده است. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. در نمونه تحت مطالعه، توزیع پراکندگی متغیر وابسته پژوهش نشان داد که میانگین کمتر از میانه است و بیشتر پاسخگویان کمتر از میانگین احساس امنیت می کنند. به علاوه، بیشترین میزان اعتماد، به مثابه سرمایه اجتماعی در خانواده، به افراد سال خورده و سپس به افراد جوان و میان سال اختصاص می یابد، که نشان می دهد میزان رابطه ها و معاشرت ها در بین افراد سال خورده قوی تر از افراد جوان و میان سال است.نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین میزان اعتماد به افراد جوان و میان سال به منزله مولفه های ذهنی سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی، رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد، اما بین میزان اعتماد به سال خورده ها و احساس امنیت اجتماعی رابطه ای مشاهده نشد. نتایج دیگر این پژوهش نشان داد که بین میزان معاشرت به منزله مولفه عینی سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی رابطه ای وجود ندارد.

احساس امنیت اجتماعی, سرمایه اجتماعی عینی(میزان معاشرت), سرمایه اجتماعی ذهنی(اعتماد به نسل ها)