فهیمه قرائی - کارشناسی ارشد، فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
منیره چنیانی - استادیار، فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
علی گنجعلی - دانشیار، فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

در این پژوهش، توان تولید مشتقات فنلی در کالوس ریزنمونه برگ کلپوره در محیط کشت MS تیمارشده با نیترات نقره ارزیابی شد. مصرف دارویی گیاه کلپوره از زمانهای بسیار قدیم به دلیل بالابودن محتوای متابولیتهای ثانوی شناخته شده است. در طرح آزمایش، ابتدا کال زایی از برگ کلپوره بر روی محیط های کشت دارای هورمونهای BAP و NAA صورت گرفت. سپس تیماردهی با ۴ غلظت الیسیتور غیرزیستی نیترات نقره ۰)، ۴، ۸ و ۱۲ میلیگرم درلیتر) انجام شد. درنهایت محتوای برخی مشتقات فنلی در کالوس های القاء شده اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که میزان مشتقات فنلی (فنل کل، فلاونوئید و اسیدهای فنلی) در کالوسهای تیمارشده با غلظت ۸ میلیگرم درلیتر نیترات نقره، در تمام تیمارهای هورمونی بررسی شده به بیشینه مقدار میرسد. هرچند بیشترین محتوا فنل کل ۱۵۰۸/۴±۸/۳۷۶) میلیگرم در ۱۰۰گرم وزنخشک )، فلاونوئید ۱۳۷۶/۹±۵/۸۴۳)میلی-گرم در ۱۰۰گرم وزن خشک) و اسیدهای فنلی ۴۵۶/۳±۲/۱۵۵) میلی گرم در ۱۰۰گرم وزنخشک) در کالوس القاء شده در تیمار هورمونی BAP ۱/۵ +NAA ۰/۵" میلیگرم درلیتر" به همراه تیمار غلظت ۸ میلیگرم درلیتر نیترات نقره به دست آمد. از اینرو القای کالوس و سپس تیماردهی با الیسیتور نیترات نقره میتواند برای بالا بردن سطح مشتقات فنلی در شرایط کشت بافت پیشنهاد گردد.

الیسیتور، کلپوره، مشتقات فنلی، نیتراتنقره