افسانه غفاری راد - کارشناسی ارشد مهندسی نفت
سجاد نگهبان - استادیار دانشکده ی معدن و نفت و ژئوفیزیک دانشگاه صنعتی شاهرود
بهزاد تخم چی - دانشیار دانشکده ی معدن و نفت و ژئوفیزیک دانشگاه صنعتی شاهرود
حسین مصطفوی - دکتری مهندسی نفت

مته، ابزاری اساسی است که تاثیر زیادی در کل فرآیند حفاری دارد. انتخاب مته یکی از پارامترهای مهم برای برنامه ریزی و طراحی چاه های اکتشافی جدید است. انتخاب نامناسب مته ی حفاری در سازندهای خاص سبب می شود هزینه ی زیادی را برای شرکتهای اپراتور به همراه داشته باشد، از جمله پارامترهای تاثیرگذار در فرآیند انتخاب مته ی حفاری، شناخت نوع لیتولوژی و ساختار زمین شناسی سازند است. یکی از روشهای هوشمند و قدرتمند که در زمینهی شناسایی واحدهای لیتولوژی توسط محققان مورد استفاده قرار گرفته است، روش زنجیره ی مارکوف میباشد. زنجیره ی مارکوف یک الگوی احتمالی است که نوع خاصی از وابستگی را معرفی میکند و به عنوان مدلی جهت پیشبینی حالت آینده به کار برده میشود و از ماتریس احتمالات جهت مدل سازی استفاده میکند.  در مطالعه ی حاضر، با مدل سازی رخسارههای سنگی سازند دشتک (به عنوان یکی از مهمترین پوش سنگ های جنوب و جنوب غرب ایران و دارای توالی از رخساره های سنگی گوناگون) توسط زنجیره ی مارکوف در نرم افزار MATLAB، انتخاب مته ی حفاری مناسب در دو چاه از این سازند محقق میشود. پس از وارد کردن پارامترهای لیتولوژی و نوع مته ی استفاده شده در دو چاه #۱ و #۲ به عنوان ورودی در نرم افزار، زنجیره ی مارکوف در هر گامی که قرار دارد، نوع ساختار سازند را در گام بعد خود پیش بینی کرده و با توجه به ویژگی و نوع آن، مته ی حفاری مناسب را پیشنهاد میکند. نتایج نشان میدهند، زنجیرهی مارکوف در چاه ۱# و چاه #۲ به ترتیب، ۵۴/۸۸ و ۴۶/۷۵درصد با حالت استفاده شده توسط واحد حفاری تطابق داشته اند.

انتخاب مته ی حفاری, ماتریس احتمال انتقال, میادین نفت ایران, زنجیره ی مارکوف, سازند دشتک