عباس دیلی - دانشگاه صنعت نفت
خلیل شهبازی - دانشگاه صنعت نفت

شکافت هیدرولیکی یکی از پرکاربردترین روش های تحریک چاه در مخازن نفتی و گازی با تراوایی پایین می باشد که طی ده های اخیر در صنعت با استقبال زیادی مواجه شده است. این فرآیند از مراحل مختلفی تشکیل شده که یکی از مهمترین آنها، تزریق پروپانت به داخل شکاف است. در واقع بعد از ایجاد شکاف، به علت وزن ناشی از لایه های بالایی مخزن، استرس قابل توجهی در جهت بستن شکاف به شکاف اعمال می شود و پروپانت سبب باز نگاه داشتن شکاف می شود. لذا بررسی چگونگی رفتار پروپانت در شرایط درون چاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رفتار پروپانت تحت استرس شامل شکستن و ورود به سازند است که با افزایش اندازه و کاهش غلظت تشدید می شود. به علاوه برخی از خصوصیات سازند مانند مقدار رس و مدول یانگ می تواند بر پدیده ی ورود پروپانت به سازند موثر باشد. دمای بالا منجر به کاهش استحکام پروپانت ها می شود. علاوه بر آن دمای بالا می تواند سبب تشکیل رسوباتی از جمله زئولیت، فلدسپار پتاسیم و فلدسپار کلسیم شود که این رسوبات در نهایت منجر به انسداد خلل وفرج درون شکاف می شود. سیال حامل پروپانت و سیال مخزن نیز از عوامل تاثیرگذار بر فرآیند شکافت هیدرولیکی هستند، به نحوی که اگر  یا  در این سیالات وجود داشه باشد سبب کاهش مقاومت پروپانت ها در برابر استرس می شود.

شکافت هیدرولیکی, تزریق پروپانت, شرایط درون چاهی, هدایت پذیری شکاف